ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ
1η Φάση: Εμείς και ο Υγρότοπός μας (Πρωτογενής σχέση μαζί του)
1η εβδομάδα
7/11/2008: Γνωριμία περιβαλλοντικής ομάδας. Εισαγωγή, με τη χρήση Η/Υ, internet και CD του Κέντρου Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης Καλλιόπης, στο θεωρητικό πλαίσιο των εννοιών οικοσύστημα-βιότοπος-αξίες/λειτουργίες βιοτόπου-υγρότοπος- βιοποικιλότητα. Αποκρυστάλλωση χρόνου διεξαγωγής του προγράμματος.
2η εβδομάδα
14/11/2008: Ολοκλήρωση παρουσίασης από το CD του ΚΠΕ Καλλιόπης. Διαμόρφωση υποστόχων και δράσεων περιβαλλοντικής ομάδας. Προετοιμασία για την πρώτη μας εξωτερική δράση (εφόδια, χρονοδιαγράμματα, στόχοι, δράσεις.).
15/11/2008: Επίσκεψη φυσιολατρικού περιεχομένου στο πεδίο της δράσης μας: Χορταρόλιμνη-Ασπρόλιμνη-Αλυκή. Ξενάγηση από τον υπεύθυνο του ΚΠΕ Καλλιόπης, Παπαστυλιανό Νάσσο, για την ευαίσθητη ομορφιά αλλά και για τη λειτουργική αξία του υγροτοπικού συστήματος των τριών λιμνών με αναφορές στην αλληλεπίδραση ανθρώπου-περιβάλλοντος. Μικρός καθαρισμός χώρου παρατηρητηρίου Χορταρόλιμνης (βγήκε αυθόρμητα στην παιδική ευαισθησία!).
Στόχοι που πραγματοποιήθηκαν: να γνωρίζουν τη σωστή συμπεριφορά στην ύπαιθρο (γνωστικοί), να παρατηρούν την αισθητική ομορφιά του υγρότοπου (συναισθηματικοί), να φωτογραφίζουν ένα τοπίο/ έναν οργανισμό (ψυχοκινητικοί).
3η εβδομάδα
21/11/2008: Συζήτηση με τα μέλη του προγράμματος για την εκδρομή μας στον υγρότοπο. Σκέψη για υιοθέτηση της παραλίας αμμοθινών του Κέρους (όπως διατυπώθηκε στην τελευταία συνάντηση από τον οικοξεναγό μας). Παιχνίδι βιοποικιλότητας: αρχική καταγραφή οργανισμών του υγρότοπου που ζουν σε:
Γη-Αέρα-Νερό-Φωτιά. Κρύψιμο πίνακα και παιχνίδι μνήμης με γρήγορες ερωτήσεις!
Γη (ξηρά): χελώνα, κουνέλι, σκύλος, γάτα, φίδι, μυρμήγκι.
Αέρας: ερωδιός, κιρκινέζι, φλαμίνγκο, πελαργός, πελεκάνος, γλάρος, έντομα.
Νερό: νερόφιδο, γαρίδα, σκουλήκι, μικροοργανισμοί, βάτραχος.
4η εβδομάδα
28/11/2008: Αποτύπωση βιωμάτων τόσο από την επίσκεψή μας όσο και παλαιότερων εμπειριών από τη γειτνίαση με τον υγρότοπο (σύστημα τριών λιμνών) με ζωγραφιά σε χαρτί μέτρου.
Στόχοι που πραγματοποιήθηκαν: να συνεργάζονται σε μια ομάδα (συναισθηματικοί), να ζωγραφίζουν τις εμπειρίες τους στον υγρότοπο (ψυχοκινητικοί).
ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ
1η εβδομάδα
05/12/2008: Συζήτηση-παρουσίαση από κυνηγό για την ορνιθοπανίδα του γειτονικού μας υγρότοπου. Παρουσίαση κανόνων οικολογικού κυνηγιού και ανάδειξη προστασίας βιοτόπων από Κυνηγετικούς Συλλόγους (όσο αντιφατικό και αν ακούγεται αυτό φάνηκε συνάμα εφικτό).
Στόχοι που πραγματοποιούνται: να είναι ενήμεροι για τη σχέση ανθρώπου-περιβάλλοντος (γνωστικοί).
2η εβδομάδα
12/12/2008: Παιχνίδι για την ισορροπία ενός οικοσυστήματος. Είναι ανάλογη με τους βαθμούς ελευθερίας του συστήματος - (τρόποι αντίδρασης στις διαφορετικές τάσεις): τράβηγμα σχοινιού σε 2-3-4 σημεία.
Μετράμε το χρόνο για να χαθεί η ισορροπία. Βρίσκεται πως ο χρόνος ισορροπίας είναι ανάλογος του αριθμού των σχοινιών. Επομένως ο χρόνος που θα διατηρηθεί η ζωή στο σημείο που τη γνωρίζουμε είναι ανάλογος του αριθμού των ειδών που συμμετέχουν σε αυτή.
Δημιουργία Φυτολογίου με ενδημικά είδη π.χ. αμυγδαλιά, βελανιδιά, ποσειδωνία, κρίνος θάλασσας.
Στόχοι που πραγματοποιούνται: να συνεργάζονται σε μια ομάδα (συν.).
3η εβδομάδα
19/12/2008: Ολοκλήρωση φυτολογίου για να παρουσιαστεί πριν τα Χριστούγεννα στη σχολική κοινότητα. Σύσκεψη Περιβαλλοντικής Ομάδας με θέμα την αποστολή γράμματος στο Δήμο Μούδρου για μείωση των πλαστικών σακουλών (αφορμή αποτέλεσε ένα γράμμα του Λημνιακού Ομίλου Ανεμόεσσα). Παρουσίαση μικρών θηλαστικών από μαθητές (κουνέλια κ.λπ.).
Στόχοι που πραγματοποιούνται: να συνεργάζονται σε μια ομάδα (συν.), να συζητάνε για το περιβάλλον και να διατυπώνουν αιτήματα προς φορείς για την προστασία του (γν.-συν.).
*Τελικά το γράμμα προς το Δήμο Μούδρου για τις οικολογικές τσάντες παραδόθηκε στις 22/12/2008.
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ
2η Φάση: Το χωριό μας και ο γειτονικός Υγρότοπος (τα προβλήματα που τον πιέζουν και τι προσφέρει ο Υγρότοπος στη Φύση (ΑΞΙΕΣ) και στον άνθρωπο (ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ)
1η εβδομάδα
09/01/2009: Ξεκινήσαμε χαλαρά την πρώτη μας συγκέντρωση παίζοντας με το cd του WWF Hellas "Το κλίμα είναι στο χέρι μας". Το συγκεκριμένο υλικό δοκιμάστηκε πιλοτικά από την περσινή περιβαλλοντική ομάδα του Γυμνασίου μας οπότε και σίγουρα έπρεπε να το δούμε τώρα που κυκλοφόρησε επίσημα και στα υπόλοιπα σχολεία της χώρας μας. Απόφαση για την υιοθεσία της παραλίας του Κέρους μετά από πρόταση του οικοξεναγού Ν. Παπαστυλιανού. Αρχική συγγραφή Κανονισμού Υιοθεσίας! (δεν ολοκληρώθηκε)
Στόχοι: γνωστοποίηση περιβαλλοντικών προβλημάτων μέσα από τα video του cd (γν.), διαμόρφωση στάσεων μέσω αναψυχής με τα περιβαλλοντικά παιχνίδια του cd (συν.).
2η εβδομάδα
16/01/2009: Συζήτηση για το επίκαιρο θέμα της αντικατάστασης της πλαστικής σακούλας, με αφορμή την ενημέρωση από τον όμιλο Ανεμόεσσα. Ενημέρωση για την έκδοση κονδυλίου από το Δήμο Μούδρου προς αντικατάσταση του οικολογικού ανέξοδου - και αδιέξοδου! - μιας χρήσης πλαστικού. Παράλληλη ενημέρωση για την κατασκευή του νέου ΧΥΤΑ της Λήμνου. Θέτουμε κανόνες (υπενθύμισης) ώστε να μην ξεχαστεί το όλο εγχείρημα και η τσάντα μετατραπεί σε μιας χρήσης αντικείμενο. Συνοπτική παρουσίαση αξιών - λειτουργιών ενός υγρότοπου από τον υπεύθυνο καθηγητή και ανάθεση σε κάθε μαθητή να παρουσιάσει μια αξία/λειτουργία (σύντομα με 2-3 διαφάνειες) σε 2 εβδομάδες.
Στόχοι: επιλογή λογότυπου στον υπολογιστή (γν.), συνδιαμόρφωση απόψεων μέσω συζήτησης για το τρέχον θέμα της πάνινης σακούλας (γν.-συν.).
3η εβδομάδα
23/01/2009: Ασχοληθήκαμε με τη δημιουργία λογότυπου για τη νέα οικολογική τσάντα που θα κυκλοφορήσει προσεχώς στην ανατολική Λήμνο και κατατέθηκε η παραγγελία για 300 τσάντες (μας παίρνει αρκετό χρόνο αλλά είναι ένα τρέχον ζήτημα που μπορεί να γίνει τώρα και όχι αργότερα!). Παραδειγματική παρουσίαση από τον υπεύθυνο δράσης των αξιών του υγρότοπου: επιστημονική-εκπαιδευτική, καθώς και της πολιτιστικής αξίας του υγρότοπου Αλυκή-Χορταρολίμνη από τη φιλόλογο κα. Καραγάτση. Αυτές οι παρουσιάσεις αποτελούν πρότυπο στα παιδιά για το πώς μετέπειτα θα χειριστούν τα θέματα για τα οποία ο καθένας ανέλαβε να συλλέξει λίγα στοιχεία και να παρουσιάσει.
Στόχοι: γνώσεις για τις αρχικές αξίες εκπαίδευσης-έρευνας-πολιτισμού (γν.).
ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ
1η εβδομάδα
06/02/2009: Α' μέρος παρουσίασης εργασιών των μαθητών για τις αξίες (νερό - άνθρακας - ηλιακή ενέργεια - τροφικές αλυσίδες - θερμότητα) και τις λειτουργίες (βιοποικιλότητα - αλιεία - θηράματα - ύδρευση - άρδευση - υλικά/άμμος - εκπαίδευση - έρευνα - αντιπλημμυρική - φιλτράρισμα νερού - κλιματική σταθερότητα) του υγροτόπου προερχόμενες από έρευνα στο διαδίκτυο - εγκυκλοπαίδειες.
Στόχοι: μικρή ποσότητα υποθέματος συγκεκριμένη αξία/ λειτουργία υγρότοπου (συν. - ψυχ.).
2η εβδομάδα
13/02/2009: Β΄ μέρος παρουσίαση εργασιών των μαθητών για τις αξίες (νερό - άνθρακας - ηλιακή ενέργεια - τροφικές αλυσίδες - θερμότητα) και τις λειτουργίες (βιοποικιλότητα - αλιεία - θηράματα - ύδρευση - άρδευση - υλικά/άμμος - εκπαίδευση - έρευνα - αντιπλημμυρική - φιλτράρισμα νερού - κλιματική σταθερότητα) του υγρότοπου. Τελείωμα 2ης φάσης προγράμματος.
Στόχοι: μικρή παρουσίαση υποθέματος συγκεκριμένη αξία/ λειτουργία υγρότοπου (συν. - ψυχ.).
3η Φάση: Οι θεσμικοί φορείς προστασίας και διαχείρισης του υγρότοπου και ΠΩΣ μπορούμε να τους επηρεάσουμε ως πολίτες που ζουν κοντά στον Υγρότοπο
3η εβδομάδα
20/02/2009: Σύνδεση γειτονικού υγρότοπου με τις έννοιες: Υγρότοπος Ramsar - Τόποι Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ) - Ζώνες Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) - Δίκτυο Φύση 2000 - Κοινοτικό Δίκαιο - Ελληνική Νομοθεσία - Υπουργείο Γεωργίας - Δασαρχείο - Υπ.Πε.Χω.Δ.Ε.- Επιτροπή Περιβάλλοντος κ.λπ.
Συζήτηση για το ρόλο του κάθε φορέα στη σωστή διαχείριση του υγροτόπου. Μοιράστηκαν εργασίες στους μαθητές (να παρουσιάσουν κάποιον φορέα διαχείρισης και πώς αυτός επηρεάζει τον υγρότοπο ή την αντίστοιχη νομοθεσία που επιβάλλει).
Στόχος: μικρή παρουσίαση φορέων που ασχολούνται με τα διάφορα θέματα του υγρότοπου (γνωστικός στόχος).
4η εβδομάδα
27/02/2009: Δεν έγινε συγκέντρωση λόγω Καρναβαλιού
ΜΑΡΤΙΟΣ
1η εβδομάδα
06/03/2009: Παρουσίαση μαθητών για Ζώνες Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ). Συζήτηση για τα πρόστιμα που έχει κυρώσει η Ευρωπαϊκή Ένωση στην Ελλάδα για κακοδιαχείριση των ΖΕΠ σε συνδυασμό με τα κονδύλια που παρέχει για την οργάνωση Φορέων Διαχείρισης κ.λπ. Δόθηκε συμπληρωματικό υλικό στους μαθητές που δεν μπόρεσαν να παρουσιάσουν.
Στόχος: παρουσίαση φορέων/νομοθεσίας σχετικών με τον υγρότοπο (γνωστικός στόχος).
2η εβδομάδα
13/03/2009: Διαχείριση του έκτακτου θέματος της οικολογικής τσάντας. Χωρισμός/Ανάθεση των μαθητών Α΄ και Β΄ τάξεων στους μαθητές του προγράμματος (Γ' τάξη) προκειμένου να μοιραστούν οι τσάντες και να διαδοθεί το μήνυμα της πολλαπλής χρήσης τσάντας για τα καθημερινά ψώνια.
3η εβδομάδα
20/03/2009: Παρουσίαση μαθητών για υγρότοπο Ramsar -Τόποι Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ) - Δίκτυο Φύση 2000 - Κοινοτικό Δίκαιο - Ελληνική Νομοθεσία κ.λπ. Συζήτηση για το ρόλο του κάθε φορέα στη σωστή διαχείριση του υγρότοπου.
4η εβδομάδα
27/03/2009: Έλαβε χώρα η πρώτη πράξη δεντροφύτευσης στο Δήμο Μούδρου από τους μαθητές της Περιβαλλοντικής Ομάδας του Γυμνασίου μας. Η ιδέα και τα δενδρύλλια προέρχονται από τον Όμιλο Ανεμόεσσα, που πραγματοποίησε αντίστοιχη δεντροφύτευση στο Δήμο Μύρινας την εβδομάδα που πέρασε. Τα δέντρα φυτεύτηκαν σε έκταση που είχαν ήδη καθαρίσει οι εργάτες του Δήμου μας. Φυτεύτηκαν και ενδημικά φυτά. Εκτός του ότι θα ομορφύνουν την παραλιακή ζώνη, έχουν και πρακτική χρησιμότητα. Για περισσότερα παρακαλώ επισκεφτείτε τη σελίδα του ιστιολογίου μας.
Στόχοι: συναισθηματικοί και ψυχοκινητικοί (βρεθήκαμε στη φύση και φτιάξαμε/αφήσαμε κάτι του οποίου το αποτέλεσμα θα φανεί έπειτα από μερικά χρόνια).
ΑΠΡΙΛΙΟΣ
1η εβδομάδα
03/04/2009: Παρουσίαση θεσμικού ρόλου Υπουργείου Γεωργίας - Δασαρχείου - Υπ.Πε.Χω.Δ.Ε. - Επιτροπή Περιβάλλοντος. Σύσταση ερωτήσεων/ προτάσεων προς τους φορείς με τους οποίους θα έρθουμε σε επαφή (Δήμο - Επαρχείο - Νομαρχία) π.χ. δημιουργία Ειδικού Φορέα Διαχείρισης για την προστατευμένη περιοχή Υγρότοπου Αλυκή - Ασπρόλιμνη - Χορταρόλιμνη (είναι ήδη ενταγμένη στο πρόγραμμα Φύση 2000) λόγω της μεγάλης σημασίας του, όπως νομίζουμε από όσο τον γνωρίσαμε!
Στόχος: παρουσίαση φορέων/νομοθεσίας σχετικών με τον υγρότοπο.
1 . Κανονισμός Υιοθεσίας (δεν ολοκληρώθηκε)
2 . Παρουσίαση σε κυνηγούς - φορείς
3. Ερωτηματολόγιο για το θέμα της πάνινης σακούλας
4. Β΄ φάση δεντοφύτευσης
5. Τοποθέτηση φωλιών και πινακίδων
6. Ξενάγηση της Α΄ τάξης
