4ο Δημοτικό Σχολείο Σταυρούπολης Ν. Θεσ/νίκης

Τίτλος προγράμματος: "Κερκίνη: Ανακαλύπτοντας τη μαγεία της λίμνης"

Διάρκεια πραγματοποίησης του προγράμματος: 2003-2004

Παραγόμενο υλικό: α) CDRom - Περιγραφή του προγράμματος, β) CDRom - Περιήγηση στη λίμνη Κερκίνη

Τα παιδιά του ΣΤ΄2

Τα παιδιά του Δ΄2

Επιλογές - Αποσπάσματα - Συνοπτική Παρουσίαση του προγράμματος

Με τον τίτλο " Κερκίνη: Ανακαλύπτοντας τη μαγεία της λίμνης", θέλαμε να κάνουμε γνωστή τη γεωγραφική θέση της λίμνης, την επίδρασή της στο περιβάλλον, την κατανόηση του τεχνητού λιμναίου οικοσυστήματος, απειλές, κινδύνους και τρόπους προστασίας του, την χλωρίδα και την πανίδα της τεχνητής λίμνης, την συνύπαρξη με τον άνθρωπο και τις δραστηριότητές του, τις ασχολίες των κατοίκων λόγω οικονομικής διαχείρισης της λίμνης- ανάπτυξη αγροτουρισμού-, την ανάδειξη της αισθητικής απόλαυσης της λίμνης καθώς και τη σημασία της για την αναψυχή όσο και για την ποιότητα ζωής των κατοίκων της περιοχής και ευρύτερα της χώρας, αλλά και όλων αυτών που την επισκέπτονται.
Το θέμα με το οποίο ασχοληθήκαμε ευαισθητοποίησε περισσότερο τα παιδιά σε ζητήματα περιβαλλοντικής αγωγής. Η αρχή έγινε. Τα παιδιά του Στ2 τμήματος ξεκίνησαν να εργάζονται από τον Οκτώβρη του 2003 και σε αυτή τους την προσπάθεια, βοηθήθηκαν σημαντικά και από τα παιδιά του Δ2 τμήματος. Οριοθετήθηκαν κάποιοι στόχοι και με πυξίδα τον ενθουσιασμό, την αγάπη για το περιβάλλον και τη δίψα για μάθηση αρχίσαμε όλοι μαζί να δουλεύουμε το θέμα.
Το ερέθισμα -λοιπόν- δόθηκε με κλασσικές μεθόδους: ερωτήσεις γιατί θέλουμε να κάνουμε το πρόγραμμα αυτό, παιχνίδια λέξεων (θετικά-αρνητικά), παραπομπές σε μαθήματα των σχολικών βιβλίων, περιγραφή της τοπικής, εθνικής και παγκόσμιας διάστασης του αντικειμένου. Επίσης έγινε προσπάθεια να συνδεθεί το πρόγραμμα με τα μαθήματα του σχολείου:
ΓΛΩΣΣΑ: κείμενα λογοτεχνικά
ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ: παράθεση στοιχείων για την καλλιέργεια του κάμπου των Σερρών, όγκος νερού, στατιστικοί πίνακες
ΦΥΣΙΚΑ: Κύκλος νερού
ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ: Λίμνες στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες
ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ: Ζωγραφική, μακέτες, ηχοϊστορία, θεατρικό με περιβαλλοντικό περιεχόμενο.

Για την επιτυχία των παραπάνω ακολουθήθηκε σχέδιο δράσης, που συνοπτικά περιγράφεται ως εξής:
Καθ' όλη τη διάρκεια του προγράμματος, οι μαθητές χωρίστηκαν σε ομάδες με ανάλογη κατανομή των εργασιών. Έτσι για παράδειγμα, οι μαθητές της Στ΄ τάξης χωρίστηκαν σε 5 ομάδες των τριών, για να λειτουργούν ευέλικτα μέσα στην τάξη και έξω από αυτήν. Επίσης δημιουργήθηκε δημοσιογραφική ομάδα (με φωτογράφο, ρεπόρτερ κ.λ.π.), ομάδα πειραμάτων και ομάδα σύνταξης περιοδικού. Οι μαθητές διάλεξαν μόνοι, τους ρόλους μέσα στις ομάδες που δημιουργήθηκαν.
Η επιλογή του θέματος έγινε από τα παιδιά σε συνεργασία με τους δασκάλους. Η επιλογή έγινε με μη κατευθυνόμενες διαδικασίες βασιζόμενη στην ομαδοσυνεργατικότητα και στο τρίπτυχο, έρευνα- ανάλυση- παρουσίαση. (Μέθοδος project-διαθεματικότητα).
Έγινε επιτόπια έρευνα και μελέτη του λιμναίου οικοσυστήματος της Κερκίνης. Πρώτα παράκτια για να γνωρίσουμε τη χλωρίδα και την πανίδα της αλλά και την συνύπαρξή της με τον άνθρωπο και τις δραστηριότητές του σε αυτήν και γύρω από αυτήν και αργότερα μέσα στη λίμνη για να κατανοήσουμε καλύτερα το τεχνητό λιμναίο οικοσύστημα.
Μέθοδος επίλυσης προβλημάτων με την τελική παρουσίαση της εργασίας από τους μαθητές στο χώρο του σχολείου αλλά και στο χώρο του Υπουργείου Μακεδονίας-Θράκης κατά την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος. Δημιουργία αφίσας, διαφημιστικού υλικού, σύνταξης περιοδικού και υλικού σε ηλεκτρονική μορφή ( CD-ROM, DVD-ROM). Στοχεύουμε στην κατανόηση της ιδιαιτερότητας που παρουσιάζει το οικοσύστημα της τεχνητής λίμνης και φυσικά στην ευαισθητοποίηση των μαθητών, των γονέων, των κατοίκων της περιοχής της λίμνης Κερκίνης, για τους κινδύνους που απειλούν την περιοχή και τους τρόπους προστασίας του από όλους μας.

Ανάπτυξη προγράμματος

1η φάση: Εισαγωγή στο θέμα (προβολή διαφανειών, σλάιτς, φωτογραφιών και βιντεοκασέτας με θέμα την Κερκίνη. Το υλικό προέρχεται από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Γουλανδρή και από το Κ.Π.Ε. Καστοριάς με το οποίο υπήρχε συνεργασία)
Συζήτηση με τα παιδιά για τις εντυπώσεις που δημιουργήθηκαν από την προβολή και επισήμανση των σημαντικότερων σημείων. Ανάπτυξη εμπειριών από τα παιδιά σχετικά με την τεχνητή λίμνη Κερκίνη, αν έχουν επισκεφθεί την περιοχή και αυτά που έχουν αποκομίσει από αυτή τους την επίσκεψη. Αναφορά στην ιστορία της λίμνης και των έργων που έγιναν στην περιοχή. Συνεργασία με το δήμο της περιοχής αλλά και ένταξη του σχολείου μας στο Δίκτυο Λιμνών για την όσο το δυνατόν καλύτερη ενημέρωσή μας σχετική με την λίμνη Κερκίνη, γιατί θεωρείται σημαντικός τόπος αποικιών πουλιών, χλωρίδας και πανίδας, γιατί ο υγρότοπος προστατεύεται από το NATURA 2000, τη συνθήκη RAMSAR και άλλες συνθήκες και κατατάσσεται στους σημαντικότερους στον κόσμο. Κατασκευή ερωτηματολογίου για τη διερεύνηση και κατανόηση της περιβαλλοντικής αξίας της τεχνητής λίμνης.

2η φάση: Επεξεργασία του ερωτηματολογίου,μελέτη των αντιπλημμυρικών έργων της λίμνης και της άρδευσης μεγάλου όγκου νερού, που καθιστά τον νομό Σερρών από τους παραγωγικότερους της χώρας. Διερεύνηση της οικονομικής προσφοράς της λίμνης σε γεωργούς, κτηνοτρόφους και ψαράδες, αλλά και η δυνατότητα που δίνει για τη δημιουργία νέων επαγγελμάτων λόγω ότι η λίμνη αποτελεί πόλο ανάπτυξης ήπιων οικολογικών τουριστικών δραστηριοτήτων.

3η φάση: Επισκέψεις - εξορμήσεις (Οικοπεριηγητής, Δήμος Ροδόπολης, Δημοτικό Σχολείο Λιβαδειάς)

4η φάση: Επεξεργασία των στοιχείων που προέκυψαν από τις εξορμήσεις, τις μελέτες και τα πειράματα για τον υδροβιότοπο της λίμνης
.
5η φάση: Παιχνίδι ρόλων.Επεξεργασία όλων των στοιχείων και αξιολόγηση. Επεξεργασία των κινδύνων που απειλούν τον υγρότοπο και ολοκλήρωση των τρόπων προστασίας του, που έχουν προτείνει οι μαθητές. Σύνδεση της λίμνης με διάφορες μορφές πολιτισμού.

6η φάση: Παρουσίαση- δημιουργία περιβαλλοντικής γωνιάς στην τάξη- περιβαλλοντική έκθεση με θέμα τον υγρότοπο στην αίθουσα εκδηλώσεων του σχολείου- ενημέρωση για το θέμα και στους υπόλοιπους μαθητές του σχολείου.

7η φάση:
- Δραματοποίηση (θεατρικό σκετς οικολογικού περιεχομένου)
- εικαστικά(ζωγραφική, μακέτες, κατασκευή παιχνιδιού)
- μουσική -ηχοϊστορία( σε συνεργασία με την δασκάλα μουσικής του σχολείου)
- dvd-rom με την περιήγησή μας στη λίμνη (γύρω και μέσα σε αυτήν)
- cd-rom με τις δραστηριότητες που αναπτύξαμε κατά τη διάρκεια του προγράμματος
- απονομή βεβαιώσεων συμμετοχής στο πρόγραμμα

Φτάνοντας στην τελική αξιολόγηση ελέγξαμε κατά πόσο τα παιδιά έχουν κατακτήσει έννοιες μετά την εργασία, αν παρουσιάζουν ποιοτική διαφορά στο γνωστικό υπόβαθρο, καθώς και αν υπάρχει αλλαγή στάσης και συμπεριφοράς τους απέναντι στη λίμνη και δείχνουν αρτιότερα επιστημονικά καταρτισμένοι.

Επιστροφή Συμμετοχές 2003 - 04