Δημοτικό Σχολείο Χέρσου Ν. Κιλκίς

Τίτλος Προγράμματος: "Η Λίμνη Κερκίνη"
Διάρκεια Προγράμματος: 2004 - 2005

Ολοκληρώνοντας τις δράσεις της η περιβαλλοντική ομάδα του σχολείου δημιούργησε ένα έντυπο που περιέχει όλες τις περιβαλλοντικές δράσεις του σχολείου

Επιλογές - Αποσπάσματα

Ιστορικά στοιχεία της λίμνης

Πριν εβδομήντα χρόνια στις αρχές της δεκαετίας 1920, ο τόπος είχε μια όψη τελείως
διαφορετικη. Ίσως είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς πως ήταν η φύση τότε, όταν ακόμα λειτουργούσε σχεδόν ανενόχλητη από την ανθρώπινη επέμβαση. Ελάχιστα πράγματα είχαν αλλάξει από τις περιγραφές του Ηρόδοτου, τον 5ο αι. Π.Χ. Τότε, στα αρχαία χρόνια, υπήρχαν εδώ δύο λίμνες, η Κερκινίτιδα και η Πρασσιάδα. Η λίμνη της Κερκίνης ήταν και τότε όπως και σήμερα, ένας νευραλγικός κόμβος πάνω στο μονοπάτι των αδιάκοπων ετήσιων μεταναστεύσεων των πουλιών.
Στις αρχές του εικοστού αιώνα, το λεκανοπέδιο των Σερρών καλυπτόταν από μία σειρά μικρές λίμνες και βάλτους. Το σύστημα τροφοδοτούσε ο Στρυμόνας που κατέβαινε ορμητικός από τη Βουλγαρία μέσα από το Στενό του Poύπελ, το αρχαίο Κλειδίον. Καθώςο ποταμός έμπαινε στην κοιλάδα έχανε την ορμή του και η κοίτη του απλωνόταν ελεύθερα, σχηματίζοντας μικρές νησίδες από ιλύ και φερτά υλικά. Ύστερα έστρεφε το ρου του ΝΑ, μέσα από μικρούς μαιάνδρους παραποτάμουςκαι αυλάκια" τροφοδοτώντας τη λίμνη Κερκίνη. Οι δύο λίμνες μαζί που δεχόταν τα νερά από τις συχνές πλημμύρες του ποταμού, φούσκωναν και κατέκλυζαν με τα νερά τους τα δάση και τα λιβάδια, συντηρώντας έτσι έναν πολύπλοκο και πλούσιο ιστό ζωής. Όλα αυτά άλλαξαν-δραματικά το 1922. Η Μικρασιατική Καταστροφή και το προσφυγικό ρεύμα που ακολούθησε αποτέλεσαν τα αίτια για τη ριζική επέμβαση, του ανθρώπου πάνω στους άλλοτε άγριους βιότοπους της λεκάνης της Κερκίνης. Σήμερα η λίμνη Κερκίνης έχει χονδρικά σχήμα αχλαδιού με την κορυφή στο φράγμα κοντά στον Λιθότοπο. Έχει περίπου 15 χλμ. μήκος και το μέγιστο πλάτος της, όταν είναι γεμάτη, φτάνει τα 8,5 χλμ. Το κλίμα της περιοχής είναι ενδιάμεσο μεταξύ μεσογειακού και ηπειρωτικού, με ζεστά καλοκαίρια, και κρύους χειμώνες. Η Κερκίνη αποτελεί έναν από τους 11 υγροτόπους Διεθνoύς σημασίας (τη σύμβαση Ραμσάρ) και μια από τις 113 Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά της Ελλάδας(ΙΒΑ).

Στις 20 Οκτωβρίου και ημέρα Τετάρτη η ομάδα δράσης του σχολείου μας που την αποτελούσαν οι μαθητές της Ε'και της Στ' πραγματοποίησε την πρώτη παρθενική της επίσκεψη στη λίμνη Κερκίνη. Τα παιδιά με χάρτες στα χέρια κάμερες διόπτρες και φωτογραφικές μηχανές ανακαλύπτουν, δημιουργούν, παρατηρούν, σχολιάζουν και συζητούν. Μεταφέρουν τα αποτελέσματα της δράσης τους στο χώρο του σχολείου.

Στις αρχές Νοέμβρη κρατούν στα χέρια τους τις πρώτες φωτογραφίες που απεικονίζουν τη λίμνη το φθινόπωρο. Με τα υλικά που έχουν φέρει από την περιοχή της λίμνης κατασκευάζουν κολάζ και μακέτες.

Στη διάρκεια του Δεκεμβρίου τα παιδιά αναζήτησαν περισσότερες πληροφορίες για την Κερκίνη από διάφορες πηγές π.χ. διαδίκτυο, συνεντεύξεις, εγκυκλοπαίδειες και πακέτο δραστηριοτήτων του ΚΠΕ Καστοριάς.

Το Γενάρη με την καινούρια χρονιά στον ελεύθερο χρόνο τους τα παιδιά ζωγραφίζουν τα ψάρια της λίμνης, κατασκευάζουν ανεμοδείκτες και σχεδίες με ευτελή υλικά. Γράφουν ιστορίες και ποιήματα για τη λίμνη και δημιουργούν σταυρόλεξα και ακροστιχίδες.

Τον Απρίλιο πραγματοποιήθηκε άλλη μια επίσκεψη στο χώρο της Κερκίνης για να γνωρίσουν τα παιδιά την λίμνη κατά την περίοδο της άνοιξης.

Μερικές ακόμη δραστηριότητες στην προσέγγιση του λιμναίου οικοσυστήματος...

1. Με άδεια γυάλινα βαζάκια διηθητικό χαρτί και φίλτρα μελέτησαν την
ποιότητα του νερού της λίμνης.
2. Παρατήρησαν τους μικροοργανισμούς με τα μικροσκοπία τους.
3. Παρατήρησαν και κατέγραψαν την χλωρίδα και πανίδα της περιοχής.
4. Περιηγήθηκαν στο υδρόβιο δάσος της λίμνης και φωτογράφησαν
τις φωλιές των πουλιών.
5. Πήραν συνέντευξη από τους ψαράδες και από τους κτηνοτρόφους
βουβαλιών της περιοχής.
6. Γνώρισαν το φράγμα της λίμνης.
7. Μέρος της εργασίας των παιδιών εκδόθηκε σε έντυπο ( περιοδικό) και μοιράστηκε σε όλους του μαθητές του σχολείου και τους επισκέπτες του περιπτέρου των εκδηλώσεων της Π.Ε.

Στις 30 Μαϊου οι μαθητές παρουσίασαν τα αποτελέσματα του προγράμματος τους στις εκδηλώσεις περιβαλλόντος Περιβαλλoντικής Εκπαίδευσης που γίνεται κάθε χρόνο στο Ν. Κιλκίς.

Η λίμνη Κερκίνη είναι ένα πολύτιμο οικοσύστημα με πλήθος αξιών. Οι κυριότερες είναι:
- Αντιπλημμυρική:
Διαδραματίζει καίριο αντιπλημμυρκό ρόλο συγκρατώντας τα νερά του Στρυμόνα και αποτρέποντας τον κίνδυνο πλημμύρας στο χαμηλότερο τμήμα της πεδιάδας των Σερρών.
- Αρδευτική:
Παρέχει νερό για άρδευση σε μεγάλο μέρος του νομού Σερρών, ο οποίος έχει έντονο γεωργικό χαρακτήρα και είvαι από τους πιο παραγωγικούς της χώρας.
- Αλιευτική:
Είναι από τις πλουσιότερες σε ψάρια λίμνες στην Ελλάδα και αρκετοί από τους κατοίκους των παραλίμνιωv κοινοτήτων ασχολούνται με το ψάρεμα.
- Βιοποικιλότητας:
Η ύπαρξη της λίμνης και της υγροτοπικής βλάστησης προσφέρει τροφή και καταφύγιο σε πολλά είδη rης άγριας ζωής. Για το λόγο αυτό εντάχθηκε στον Κατάλογο Υγροτόπων Διεθνούς Σημασίας (Ραμσάρ) και προστατεύεται από άλλες διεθνείς συνθήκες.
- Εκπαιδευτική:
Προσφέρει για την άσκηση περιβαλλοντικής εκπαίδευσης τόσο για τους μαθητές του Ν. Σερρών όσο και για μαθητές από την υπόλοιπη Ελλάδα ή και από όλον τον κόσμο.
- Αναψυχής:
Μπορεί να προσφέρει στον επισκέπτη ξεκούραση και γαλήνη και αποτελεί πόλο ανάπτυξης ήπιων οικολογικών τουριστικών δραστηριοτήτων, συνεισφέροντας
έτσι και στην ενίσχυση του εισοδήματος των κατοίκων.
- Επιστημονική:
Αποτελεί σπουδαίο πεδίο επιστημονικής έρευνας για τους υγροτόπους, τη διαχείριση τους και τις ανθρωπογενείς επιδράσεις πάνω στις λειτουργίες τους, εξαιτίας της ποικιλότητας του βιολογικού της πλούτου και των δραστηριοτήτων που αναπτύσσο-νται στην περιοχή.

Η Κερκίνη ξεχωρίζει γιατί...

1. Είναι από τους πλουσιότερους υγροτόπους της Ελλάδας από ορνιθολογική άποψη, με περισσότερα από 300 είδη πουλιών.
2. Εδώ βρίσκονται οι σημαντικότερες αποικίες της Νότιας Βαλκανικής από Ερωδιούς (Αργυροτσικνιάδες, Στακτοτσικνιάδες, Πορφυροτσικνιάδες, Νυχτοκόρακες, Kόρμoρά
νους, Χουλιαρομύτεςκαι Χαλκόκοτες).
3. Είναι η πιο σημαντική περιοχή διαχείμασης και μετανάστευσης του Αργυροπελεκάνου σε όλη την Ευρώπη.
4. Έχει τη μεγαλύτερη σε έκταση υδάτινη περιοχή της Ελλάδας που καλύπτεται από
νούφαρα.
5. Γύρω από τη λίμνη ζει ο μεγαλύτερος αριθμός βουβαλιών της Ελλάδας (500 περί-
που).
6. Η αρμονική συνύπαρξη ψαράδων και πελεκάνων και η χειμερινή εικόνα των ψαράδων που ταίζουν τα μεγαλοπρεπή αυτά πουλιά, δεν συναντάται αλλού στην Ελλάδα.

Επιστροφή Συμμετοχές 2004- 05