Περιεχόμενα του CDRom: 1. Πρόλογος Λίγα Λόγια για τους Νερόλακκους... Οι νερόλακκοι είναι «στέρνες», χώροι περισυλλογής νερού σε υπαίθριους χώρους για τις ανάγκες κυρίως των κοπαδιών. Σε κάθε αγροτική περιοχή, όχι μόνο της περιφέρειας Μανταμάδου αλλά και σε όλο το νησί συναντούμε μέσα στα κτήματα νερόλακκους. Κάθε κτηνοτρόφος όχι τυχαία, αλλά για κάποιο συγκεκριμένο λόγο -όπως θα δούμε παρακάτω- κατασκεύασε ένα νερόλακκο γιατί αυτός εξυπηρετεί μέρος των διατροφικών αναγκών των ζώων που εκτρέφει.
Περπατώντας από περιοχή σε περιοχή, φωτογραφήσαμε, μετρήσαμε, παρατηρήσαμε, ζωγραφίσαμε τους νερόλακκους και συγκεντρώσαμε τα στοιχεία μας σ’ αυτό το φυλλάδιο-ενθύμιο μιας ακόμα σχολικής χρονιάς που φτάνει στο τέλος της. Ξεκινήσαμε την πρώτη μας εξερεύνηση από την κτηματική περιφέρεια του Ταξιάρχη. Η παρατήρηση που κάναμε στην αρχή, (οι νερόλακκοι δεν είναι παρελθόν),επιβεβαιώνεται. Σε μια καινούρια αγροτική εγκατάσταση του Π. Σταμάτη, έχει κατασκευαστεί ένας καινούριος νερόλακκος για τις ανάγκες των μοσχαριών που εκτρέφονται εκεί. Τον φωτογραφίσαμε και διαπιστώσαμε ότι δεν ήταν χτισμένος εσωτερικά. Εντύπωση μας έκανε η υδρόβια βλάστηση! Μετράμε, σκιτσάρουμε και παρατηρούμε την υδρόβια βλάστηση. Εντύπωση ακόμα μας κάνει η πλούσια βλάστηση στη ρίζα μιας γέρικης βελανιδιάς.
Ακόμα ένας νερόλακκος στολισμένος στα ανοιξιάτικα, βρίσκεται στην περιοχή Ασπροποτάμου στην ιδιοκτησία Μαρίας Σουλουγάνη στη θέση Βρωμόνερο. Η ονομασία έχει ευφημιστικό χαρακτήρα για να μην αλλοιωθεί λέει η καλή ποιότητα του νερού. Κρατά νερό μέχρι τον Αύγουστο και είναι μικρός σε διαστάσεις σε σύγκριση με τους άλλους που συναντήσαμε. Πλήθος από βατράχια, γυρίνους κουνούπια και άλλα φτερωτά έντομα έχουν βρει καταφύγιο στο νερό και στα πετρόχτιστα τοιχώματα. Ακόμα στα τοιχώματα φυτρώνει μια ποικιλία μελισσολούλουδου και στη επιφάνεια του νερού ευδοκιμεί μια πρασινάδα που πρέπει να ανήκει στην οικογένεια των νούφαρων.
Και σε τούτους τους νερόλακκους, όπως και σε όλους τους προηγούμενους, αράχνες που πλέκουν ιστούς και άλλα έντομα που επιπλέουν στην επιφάνεια του νερού ή πετούν πάνω από την επιφάνεια, ψάχνουν για τροφή. Πολλοί γυρίνοι και βατράχια κολυμπούν ασταμάτητα και όσο κι αν σας φαίνεται παράξενο σ’ έναν απ’ τους δύο νερόλακκους διακρίναμε δύο κοπάδια μικρά ψάρια!!!
Συμπεράσματα... Η περιοχή που μελετήσαμε, αποτελεί μια μεγάλη αγροτική περιφέρεια στην οποία αναπτύσσονται πολλές αγροτικές και κτηνοτροφικές δραστηριότητες. Η έλλειψη νερού στις περισσότερες από αυτές τις περιοχές και η ανάγκη για το πότισμα των ζώων, είχε σαν αποτέλεσμα την κατασκευή των νερόλακκων. Οι νερόλακκοι είναι μικρής έκτασης λίμνες, με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κατασκευής και χρήσεις. Είναι κατασκευές του ανθρώπου και εξυπηρετούν βασικές ανάγκες. Οι νερόλακκοι κατασκευάζονται σε θέσεις όπου το έδαφος το επιτρέπει, στεγανοποιούνται και στερεοποιούνται με αδρανή υλικά κυρίως πέτρα, αποτελούν θαυμάσιες ξηρολιθικές κατασκευές και συγκρατούν το νερό της βροχής. Το νερό παραμένει σχεδόν ολόκληρο το καλοκαίρι και χρησιμοποιείται για το πότισμα των κοπαδιών. Εκτός από την χρήση αυτή, οι νερόλακκοι αποτελούν σημαντικούς βιότοπους για πολλά είδη της άγριας χλωρίδας και πανίδας, αφού σ΄ αυτούς βρίσκουν καταφύγιο για να ξεδιψάσουν άγρια ζώα και πουλιά και συντελούν στη διατήρηση τη βιοποικιλότητας της χλωρίδας λόγω της υγρασίας. Δέκα χρόνια τώρα το Σχολείο μας δίνει δυναμικά το παρόν στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση. Η φετινή μας δραστηριότητα έχει να κάνει με τους νερόλακκους. Καθώς ξεφυλλίζαμε τις προηγούμενες μελέτες διαπιστώνουμε πως τούτος εδώ ο τόπος έχει τόσο φυσικό πλούτο που όσο κι αν τον εξερευνήσεις πάλι κάτι θα απομείνει καρτερώντας υπομονετικά κάποιον να το συναντήσει και να το εξερευνήσει. Νερόλακκοι λοιπόν!!! Ναι! Όσο κι αν φαίνεται απλό άλλο τόσο ενδιαφέρον και περίπλοκο ήταν στην εξέλιξή του το θέμα μας, δίνοντάς μας την ευκαιρία να εξερευνήσουμε για άλλη μια φορά την περιοχή μας. Αφουγκραστήκαμε τους ήχους της υπαίθρου και μας γοήτευσε τώρα ακόμα περισσότερο. Εντυπωσιαστήκαμε από το τι μπορεί να κάνει ο άνθρωπος για να επιβιώσει και να προστατέψει το «έχει» του. Αστραφτερά απόβροχα, ζεστές αλκυονίδες, χειμωνιάτικα απογεύματα και εμείς κάθε Σάββατο απόγευμα στις τρεις ξεκινούσαμε για εξερεύνηση. Καταφέραμε να είμαστε ομάδα.
|
