Ολοκληρώνοντας τις δράσεις της η περιβαλλοντική ομάδα του σχολείου δημιούργησε ένα CDRom κι ένα έντυπο

Περιεχόμενα του εντύπου Πρόλογος Κεφάλαιο 1:Υγρότοποι - Λίμνες (Ορισμός, Λειτουργίες, Αξίες Υγροτόπων, Απειλές, Προστασία, Φυσικές - Τεχνητές Λίμνες, Οργανισμοί, Ταξινόμηση Λιμνών, Λίμνες της Ελλάδας) Κεφάλαιο 2: Η Λ. Τριχωνίδα (Γεωλογικά, Μορφολογικά χαρακτηριστικά, Υδρολογικό ισοζύγιο, Φυσικοχημικές Παράμετροι, Είδη Οικοτόπων, Χρήσεις, Χλωρίδα, Ιχθυοπανίδα, Ορνιθοπανίδα, Αφβίβια, Ερπετά) Κεφάλαιο 3:Τα Ψάρια Κεφάλαιο 4:Τα Πουλιά Κεφάλαιο 5:Τα Παιδιά Κεφάλαιο 6: Παράρτημα, Πίνακες, Βιβλιογραφία

Πρόλογος

Η Περιβαλλοντική Ομάδα του Ενιαίου Λυκείου Ματσαράγκας το σχολικό έτος 2005-2006 αποτελείτο από τους μαθητές της Α' Λυκείου. Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε την Διευθύντρια του σχολείου μας την κα Δέσποινα Χριστοδούλου-Χρυσοβιτσάνου για την ολόπλευρη στήριξη της και την απλόχερη προσφορά της εμπειρίας της σε όλα τα στάδια της δουλειάς μας.
Επίσης πολλές ευχαριστίες χρωστάμε στον Ανδρέα Σαρδέλη στην Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Αιτωλοακαρνανίας για τις αποφασιστικές κατευθυντήριες γραμμές που μας έδωσε, αλλά και για το διαρκές ενδιαφέρον του, την Βίκυ Ντζουφρά από την Διεύθυνση Περιβάλλοντος για την μελέτη για το Natura 2000 , τον Δήμο Θεστιέων για τις μελέτες του ΕΚΘΕ, και το ΚΕΠΕΤΡΙ για το υλικό για τα ψάρια. Όλες οι φωτογραφίες ,εκτός από τα ψάρια και τα πουλιά, έχουν τραβηχτεί από τα μέλη της Περιβαλλοντικής Ομάδας.
Στους πίνακες του παραρτήματος παρουσιάζονται τα ονόματα σχεδόν όλων των ζώων που ζουν μόνιμα ή περιστασιακά στη λίμνη. Στον πίνακα με τα πουλιά καταγράφονται περίπου 100. Τα μισά περίπου του συνολικού αριθμού. Στο κεφάλαιο 4 παρουσιάζονται αναλυτικά μόνο δεκαπέντε απ`αυτά.
Λόγω του μεγάλου όγκου δουλειάς που απαιτείται , δεν προλάβαμε να ολοκληρώσουμε την παρουσίαση ΟΛΩΝ των πουλιών στο χρονικό διάστημα ενός σχολικού έτους.
Η προσπάθεια λοιπόν της Π.Ο. του Λυκείου Ματαράγκας, θα ολοκληρωθεί την επόμενη χρονιά με την συμπλήρωση της παραπάνω παρουσίασης, αλλά και της συμπλήρωσης της με στοιχεία για τα αμφίβια και τα έντομα της λίμνης μας.

Επιλογές - Αποσπάσματα

H λίμνη Tριχωνίδα βρίσκεται στην καρδιά του Aιτωλικού Πεδίου, στον νομό Αιτωλοακαρνανίας, 6 km Ν.Α. του Αγρινίου, και είναι η μεγαλύτερη και η καθαρότερη λίμνη της Ελλάδας. Η Τριχωνίδα είναι ενταγμένη στο δίκτυο Natura 2000 και στο Δίκτυο των 196 Σημαντικών Τοποθεσιών(pSCI)Η Τριχωνίδα επικοινωνεί με θυρόφραγμα στη γέφυρα του Αλάμπεη (μήκος 2,8 km) με την λίμνη Λυσιμαχεία, προς την οποία

διοχετεύεται το πλεονάζον υδατικό της δυναμικό και από κει στον Αχελώο ποταμό δια μέσω του ποταμού Διμήκου. Βασικό ρόλο σ' αυτήν την φορά της ροής των υδάτων παίζει το γεγονός ότι οι δυο λίμνες βρίσκονται σε ψηλότερη στάθμη απ' τον Αχελώο. Το θυρόφραγμα αυτό ελέγχει τις εκροές προς την Λυσιμαχεία ανάλογα με τις υδρολογικές ανάγκες της περιοχής. Οι συνολικές υδατικές εκροές του συστήματος Τριχωνίδα - Λυσιμαχεία - Αχελώος ρυθμίζονται τελικά από τα φράγματα Στράτου - Καστρακίου - Κρεμαστών. Μεγάλες ποσότητες των νερών της Τριχωνίδας καταλήγουν στα χωράφια του Λεσινίου , της Κατοχής, του Νεοχωρίου και του Μεσολογγίου. Λόγω των αδιαπέραστων πετρωμάτων φλύσχη που υπάρχουν στα νότια της λίμνης, δεν υπάρχουν διαρροές υδάτων προς την λιμνοθάλασσα του Αιτωλικού.
Το υδατικό ισοζύγιο της λίμνης είναι θετικό έχοντας πλεόνασμα 2 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων ετησίως. Έχει υπολογιστεί ότι τα νερά της λίμνης ανανεώνονται πλήρως κάθε 10 χρόνια, χρονικό διάστημα ικανοποιητικό για την υγεία της λίμνης. Η Τριχωνίδα είναι ολιγοτροφική προς μεσοτροφική λίμνη.

Είδη Οικοτόπων

Η Τριχωνίδα έχει πολύ μεγάλη οικολογική αξία λόγω της ποικιλίας των οικοτόπων και των ενδιαιτημάτων που έχει αλλά και της μεγάλης βιοποικιλότητας που παρουσιάζει. Τα σημαντικότερα είδη οικοτόπων που εμφανίζονται στην Τριχωνίδα είναι υγροτοπικά συστήματα, όπως:

Καλαμιώνες παραλίμνια δάση στοές ρυάκια χείμαρροι υγρά λιβάδια βαλτώδεις και ελώδεις περιοχές επίπεδα λασποτόπια ημίκλειστοι θύλακες παράκτιων νερών αμμω-χαλικωδεις υγροτοπικές περιοχές ασβεστούχοι βάλτοι(Cladium mariscus-Carex davalliana)

Οι τελευταίοι, μάλιστα, ενέχουν εξαιρετική σπουδαιότητα και προστατεύονται από το δίκτυο Natura 2000. Απαραίτητη προϋπόθεση ύπαρξης και διατήρησης αυτού του οικοτόπου είναι η διατήρηση της υγρασίας του εδάφους καθ' όλη την διάρκεια του έτους κάτι που απαιτεί όσο το δυνατόν μικρότερες εποχικές διακυμάνσεις στην στάθμη της λίμνης.
Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί υποβάθμιση των ασβεστούχων βάλτων, και γίνεται προσπάθεια με τη βοήθεια του προγράμματος LIFE-ΦΥΣΗ η εκπόνηση μελετών για μια καλύτερη διαχείριση των υδάτων της λίμνης, η οποία να συνδυάζει την κάλυψη των αναγκών του πληθυσμού σε νερό, με την προστασία και διατήρηση των ασβεστούχων βάλτων.

Χρήσεις

Η υδρολογική λεκάνη της Τριχωνίδας κατά 45% είναι καλλιεργήσιμη γη, και κατά 35% είναι δασικές εκτάσεις. Το 65% της καλλιεργήσιμης γης είναι αρδευόμενο, γεγονός που φανερώνει τις μεγάλες ανάγκες σε νερό που έχει η ευρύτερη περιοχή. Η λίμνη καταφέρνει και διατηρεί τον φυσικό και υδατικό της πλούτο και παρά τις πιέσεις που δέχεται (γεωργικές και κτηνοτροφικές δραστηριότητες, αστικά απόβλητα), επειδή ανανεώνει γρήγορα τα νερά της, τα οποία είναι σημαντικά σε όγκο, έχουν μεγάλη διαφάνεια, καλή οξυγόνωση και περιορισμένες συγκεντρώσεις θρεπτικών.
Είναι θετικό ότι λόγω των βουνών στη ανατολική πλευρά, δεν είναι όλη η παραλίμνια έκταση καλλιεργήσιμη, κι έτσι συγκριτικά πέφτουν λιγότερα λιπάσματα. Το νερό της λίμνης ήταν πόσιμο μέχρι πρόσφατα. Το 2004 όμως διαπιστώθηκε ότι ήταν πια ακατάλληλο για πόσιμο. Έκτοτε οι κάτοικοι αποφεύγουν να πίνουν νερό απ' το δίκτυο ύδρευσης.

Όλο σχεδόν το υλικό που παρουσιάζεται στο παρόν πόνημα έχει συλλεχθεί από τα παιδιά της Ομάδας. Ας δούμε όμως αναλυτικά ποιες ήταν οι δράσεις των παιδιών.
Πρώτα απ`όλα έβλεπαν καθημερινά απ` το παράθυρο της τάξης τους την Τριχωνίδα! Έχοντας λοιπόν μια τέτοια βιωματική σχέση με τη λίμνη ήταν αναμενόμενο το ενδιαφέρον των παιδιών για την ενασχόληση μας με τη λίμνη.
Αξίζει εδώ να αναφερθεί ότι η χρονική περίοδος των συναντήσεων της Π.Ο. συνέπεσε με την έξαρση της γρίπης των πτηνών και την συνακόλουθη απαγόρευση επισκέψεων σε λίμνες. Έτσι λοιπόν η επίσκεψη στο πεδίο κατέστη αδύνατη και η μελέτη μας, επικεντρώθηκε κυρίως στην έρευνα σε πηγές όπως το internet, σε εγκυκλοπαίδειες ή σε εξειδικευμένα βιβλία και μελέτες. Παρ`όλα αυτά η καραντίνα λόγω της γρίπης των πτηνών δεν πτόησε τα μέλη της ομάδας, αλλά τα ώθησε να προσανατολιστούν σε άλλους δρόμους. Έτσι λοιπόν...

Αφού συνέλεξαν το κατάλληλο υλικό ενημέρωσαν τους συμμαθητές τους για την γρίπη των πτηνών, και ποια είναι τα κατάλληλα μέτρα που πρέπει να ληφθούν άμεσα ώστε να αποφευχθεί η εμφάνιση αυτής της νόσου, στην περιοχή μας.

 Όπως προαναφέραμε , στα πλαίσια ενός παιχνιδιού ρόλων (role play) τα μέλη της ομάδας ταυτίστηκαν με ορισμένα ζώα που διαβιούν στη λίμνη και έγραψαν για αυτά.

Η Περιβαλλοντική μας Ομάδα

Οι μαθητές: Αλπέντζος Π., Αλπέντζου Α., Βλάχου Ειρ., Γιδά Ε., Δερβίσης Γ., Γκρέκα Π., Κατσούλα Μ., Μυλωνόπουλος Π., Σαλαγιάννη Κ., Σκαρμούτσου Μ., Τραγούλιας Β., Χαραλαμποπούλου Σ., Χαραλάμπους Η., Χήρας Π., Τσαπάρας Θ., Χαραλαμπόπουλος Ν., Ντέκας Ν., Λούπα Ε. Συντονιστές Εκπαιδευτικοί:Αγγελής Ι., Σκιαδά Κ.

Επιστροφή Συμμετοχές 2005-06