Συνώνυμα: Orchis fragrans Pollini 1811, Orchis coriophora subsp. fragrans (Pollini) K. Richt., Anacamptis fragrans (Pollini) R. M. Bateman, Anteriorchis fragrans (Pollini) Szlach.

Προέλευση της ονομασίας: Το όνομα του γένους Anacamptis προέρχεται από την ελληνική λέξη «ανάκαμψις» (κάμψη προς τα πάνω) και πιθανόν αναφέρεται είτε στην κάμψη του πλήκτρου του άνθους προς τα πάνω, είτε στην κάμψη των γυρεομαγμάτων προς τα πίσω, είτε στη θέση των βρακτίων γύρω από τα κλειστά άνθη.

Στην Ελλάδα συναντώνται δύο υποείδη του είδους A. coriophora, το A. coriophora subsp. fragrans και το A. coriophora subsp. coriophora, που παρουσιάζουν πολλές ομοιότητες και κάποιες διαφορές. Μία διαφορά τους διαφαίνεται ήδη από την ονομασία τους:

– Η λατινικής προέλευσης λέξη “fragrans”, που καθορίζει το υποείδος A. coriophora subsp. fragrans, σημαίνει «ευώδης» και παραπέμπει στα εύοσμα (με μυρωδιά βανίλιας) άνθη του.

– Το όνομα “coriophora”, που καθορίζει το υποείδος A. coriophora subsp. coriophora, δημιουργείται από τις ελληνικές λέξεις «κοριός» και «φέρω» και παραπέμπει στα δύσοσμα (με οσμή κοριού) άνθη του.

Περιγραφή: Στη φωτογραφία παρουσιάζεται το ένα από τα δύο υποείδη του είδους A. coriophora που υπάρχουν στην Ελλάδα. Τα δύο υποείδη έχουν παρόμοια μορφολογικά χαρακτηριστικά. Οι βλαστοί (ύψους έως 50εκ.) φέρουν 2-4 επιμήκη, λογχοειδή φύλλα και καταλήγουν σε κυλινδρική ταξιανθία. Στα άνθη τους επικρατεί το ροδοκαστανό χρώμα, αν και υπάρχουν φυτά με διαφορετικούς συνδυασμούς χρωμάτων (π.χ. ρόδινο – λευκό – πράσινο). Τα σέπαλα και τα πέταλα σχηματίζουν οξυκόρυφο θόλο ενώ το τρίλοβο χείλος τους φέρει κηλίδες ερυθρού – ερυθροκαστανού χρώματος.

Ωστόσο, σημαντικά στοιχεία για τη διάκριση των δύο υποειδών είναι η οσμή, όπως προαναφέρθηκε, ο βιότοπός τους και ο χρόνος ανθοφορίας, με την A. coriophora subsp. fragrans να ανθίζει νωρίτερα (Μάρτιο – Ιούνιο) από την A. coriophora subsp. coriophora (Απρίλιο – Ιούλιο).

Γεωγραφική εξάπλωση & βιότοπος: Μεσογειακή ορχιδέα με ευρεία κατανομή στην Ελλάδα, κυρίως στα νότια και στις μικρού υψόμετρου βόρειες περιοχές. Προτιμά τα ασβεστολιθικά και στραγγερά εδάφη, σε αντίθεση με την A. coriophora subsp. coriophora, που προτιμά τα υγρά, όξινα εδάφη. Στην Καστοριά η A. coriophora subsp. fragrans καταγράφηκε σε θαμνώδεις πλαγιές μεσαίου υψόμετρου με ασβεστολιθικά εδάφη (περιοχή της Ασπροκκλησιάς).

Περίοδος ανθοφορίας στην περιοχή της Καστοριάς: Μέσα Μαΐου έως τέλη Ιουνίου.