Dactylorhiza incarnata (L.) Soό 1962 – Δακτυλόριζα η σαρκόχρωμη

Προέλευση της ονομασίας: Το όνομα «Δακτυλόριζα» προκύπτει από τις λέξεις «δάκτυλο» και «ρίζα» και αναφέρεται στους παλαμοειδείς κονδύλους με τους δακτυλόμορφους λοβούς (2 έως 5) που φέρουν οι ορχιδέες του γένους. Το δεύτερο συνθετικό της ονομασίας του είδους, η λατινικής προέλευσης λέξη “incarnata” (ενσαρκωμένη), αποδόθηκε στα ελληνικά ως «σαρκόχρωμη» και παραπέμπει στο χρώμα των ανθέων.

Περιγραφή: Πρόκειται για μία μάλλον ψηλή ορχιδέα (ύψους 80εκ.), που μοιάζει αρκετά με τη Dactylorhiza cordigera. Ωστόσο, μερικά χαρακτηριστικά που επιτρέπουν τη διάκρισή της από την D. cordigera είναι: α) το διπλωμένο χείλος του άνθους, β) τα αστιγμάτιστα λογχοειδή φύλλα, που βρίσκονται σε όρθια θέση, παράλληλα σχεδόν με το στέλεχος του φυτού. Τα άνθη της είναι ανοιχτά έως σκούρα ροδόχρωμα, μερικές φορές ιώδη ή, πολύ σπάνια, λευκά.

Γεωγραφική εξάπλωση & βιότοπος: Είδος της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης με περιορισμένη διασπορά στην Ελλάδα (Βόρεια Πίνδος και Ροδόπη). Αναπτύσσεται σε πολύ υγρά εδάφη (π.χ. ορεινά υγρά λιβάδια πλούσια σε οργανική ύλη, κοντά σε ρέματα). Στην Καστοριά παρατηρήθηκε κοντά στο οδικό δίκτυο Χρυσής – Πευκοφύτου. Έργα διαπλάτυνσης του οδικού δικτύου είχαν ως αποτέλεσμα την καταστροφή του πολύ μικρής έκτασης βιότοπου του πληθυσμού του και τον αφανισμό του από την περιοχή.

Περίοδος ανθοφορίας στην περιοχή της Καστοριάς: Τέλη Μαΐου – μέσα Ιουνίου.

Το είδος Dactylorhiza incarnata περιλαμβάνεται στο «Βιβλίο Ερυθρών Δεδομένων των Σπάνιων και Απειλούμενων Φυτών της Ελλάδας» (2009) με τον χαρακτηρισμό «τρωτό» (Vulnerable, VU).