Epipactis microphylla (Ehrhardt) Swartz 1800 – Επιπακτίς η μικρόφυλλος

Συνώνυμο: Serapias microphylla Ehrhardt

Προέλευση της ονομασίας: Το όνομα του γένους καθιερώθηκε το 1757 από τον γερμανό ανατομολόγο και βοτανολόγο Johann Gottfried Zinn και προέρχεται από τον ελληνικό όρο «Επιπακτίς», με τον οποίο ο Θεόφραστος αναφέρεται σε ένα φυτό (άγνωστο σήμερα) που χρησιμοποιούνταν στην αρχαιότητα για την πήξη του γάλακτος. Το β΄ συνθετικό της ονομασίας της Epipactis microphylla αναφέρεται στο πολύ μικρό μέγεθος των φύλλων της (μικρότερα από 5εκ.) συγκριτικά με τα άλλα είδη του γένους.

Περιγραφή: Το μικρό μέγεθος φύλλων, το πυκνό γκρίζο πίλημα (τρίχες) στην επιφάνεια του βλαστού και τα μικρά, πρασινόλευκα άνθη με οσμή βανίλιας αποτελούν στοιχεία που βοηθούν στην αναγνώριση του είδους. Χαρακτηριστικά είναι, επίσης, τα δύο ακανόνιστου σχήματος εξογκώματα στη βάση του επιχειλίου. Λόγω του μικρού της μεγέθους (ύψος βλαστού 15-55εκ.) και του πρασινόγκριζου χρώματός της, η Epipactis microphylla συνήθως περνά απαρατήρητη.

Γεωγραφική εξάπλωση & βιότοπος: Είδος πολύ διαδεδομένο στην Ευρώπη και στην Ελλάδα. Απαντά συνήθως σε θαμνώνες, σε φυλλοβόλα δάση και στις παρυφές τους. Στην Καστοριά παρατηρήθηκε σε δάσος οξιάς του όρους Βέρνο (Βίτσι), δίπλα σε δασικούς δρόμους.

Περίοδος ανθοφορίας στην περιοχή της Καστοριάς: Έναρξη στις αρχές Ιουνίου με διάρκεια όλο τον μήνα.

Η Epipactis microphylla χαρακτηρίζεται ως «σχεδόν απειλούμενο» (Near Threatened, NT) είδος σύμφωνα με τον «Κόκκινο Κατάλογο των Απειλούμενων Ειδών» (“Red List of Threatened Species”) της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης και των Φυσικών Πόρων (International Union for Conservation of Nature and Natural Resources, IUCN).