Συνώνυμα: Ophrys mammosa subsp. epirotica (Renz) H. Baumann & R. Lorenz, Ophrys sphegodes subsp. epirotica (Renz) Gölz & H.R. Reinhard, Ophrys taigetica Presser & S. Hertel 2010 

Προέλευση της ονομασίας: Το όνομα του γένους Ophrys προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη «ὀφρῦς» (φρύδι) και παραπέμπει, κατά μία εκδοχή, στο «τριχωτό» χείλος (κάτω πέταλο) των ανθέων. Κατά μία άλλη εκδοχή, παραπέμπει στη συνήθεια των γυναικών της ρωμαϊκής εποχής να σκουραίνουν το χρώμα των φρυδιών τους αξιοποιώντας άνθη ορχιδεών του γένους αυτού. Ορχιδέα με πολλές ομοιότητες με την O. mammosa. Καταγράφηκε για πρώτη φορά στην Ήπειρο το 1928 (από τον Renz) και κατατάχθηκε ως είδος με την ονομασία Ophrys epirotica.

Περιγραφή: Διακρίνεται από το μικρού μεγέθους ακέραιο χείλος της (δεν υπάρχουν συνήθως πλευρικοί λοβοί), που φέρει σκούρο κόκκινο χρώμα και μία λεπτή περιφερειακή κίτρινη ζώνη. Άλλα στοιχεία που τη διαφοροποιούν από την Ο. mammosa είναι τα κιτρινοπράσινα σέπαλα και πέταλα και η όψιμη ανθοφορία της.

Γεωγραφική εξάπλωση & βιότοπος: Εντοπίζεται στην Αλβανία και στην Ελλάδα (στα ηπειρωτικά της χώρας και σε μερικά νησιά του Αιγαίου). Στην περιοχή της Καστοριάς εμφανίζεται σε μεσαίου υψόμετρου ορεινά λιβάδια και θαμνότοπους, σε εδάφη με ασβεστολιθικό υπόβαθρο. Πολλές φορές μοιράζεται τον ίδιο βιότοπο με την Ο. mammosa.

Περίοδος ανθοφορίας στην περιοχή της Καστοριάς: Έναρξη περίπου στις 20-25 Μαΐου (έναν μήνα μετά την άνθηση της Ο. mammosa) με διάρκεια έως τα τέλη Ιουνίου.