Προέλευση της ονομασίας: Το γένος Orchis πήρε το όνομά του από την ελληνική λέξη «όρχις» λόγω της ομοιότητας των κονδύλων των φυτών με τα ανδρικά γεννητικά όργανα. Το β΄ συνθετικό της ονομασίας του είδους, από τη λατινική λέξη “simia” (πίθηκος), αποδόθηκε λόγω της ομοιότητας του άνθους με τη μορφή του πιθήκου.

Περιγραφή: Μέτρια σε ύψος ορχιδέα (έως 40εκ.), που ο βλαστός της καταλήγει σε μία συμπαγή, κυλινδρική ταξιανθία. Τα λευκορόδινα άνθη της ανοίγουν πάντα με κατεύθυνση από την κορυφή προς τη βάση του φυτού (φαινόμενο ασυνήθιστο για τις περισσότερες ορχιδέες).

Η ιδιαίτερη μορφή του άνθους της, που θυμίζει τον πίθηκο, την καθιστά εύκολα διακριτή από τις άλλες ορχιδέες. Συγκεκριμένα, οι δύο πλευρικοί λοβοί του τρίλοβου χείλους έχουν μετασχηματιστεί σε γραμμοειδείς αποφύσεις (λευκές με πορφυροϊώδεις απολήξεις), που μοιάζουν με τα άνω άκρα του πιθήκου. Ο κεντρικός λοβός διαιρείται σε δύο δευτερεύοντες λοβούς (λευκούς με πορφυροϊώδεις απολήξεις), που μοιάζουν με τα κάτω άκρα του πιθήκου. Το υπόλοιπο πάνω τμήμα του κεντρικού λοβού, χρώματος λευκού με ερυθροϊώδη στίγματα, μοιάζει με το σώμα του πιθήκου.

Γεωγραφική εξάπλωση & βιότοπος: Ορχιδέα ευρείας εξάπλωσης στην Ευρώπη και στην Ελλάδα. Στην Καστοριά έχει παρατηρηθεί σε πλαγιές λόφων με αραιή δενδρώδη βλάστηση και σε παρυφές δασών, σε ηλιόλουστες πάντα θέσεις.

Περίοδος ανθοφορίας στην περιοχή της Καστοριάς: Μέσα Απριλίου έως τα μέσα Μαΐου.