Τριήμερο πρόγραμμα: Το Δάσος
Το έργο συγχρηματοδοτείται από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση».
Για μαθητές/τριες Δημοτικού, Γυμνασίου, Λυκείου
1η ΗΜΕΡΑ (Πέμπτη)
Έως 16:00
Άφιξη της μαθητικής ομάδας στο ΚΠΕ Καστοριάς
16:00 – 17:00
Συνάντηση στην αίθουσα υποδοχής του ΚΠΕ. Γνωριμία της Π.Ο. του ΚΠΕ με τους μαθητές και τους συνοδούς εκπαιδευτικούς. Ενημέρωση για το ρόλο, τη λειτουργία του ΚΠΕ και την εξέλιξη του προγράμματος.
17:00 – 18:30
Θεωρητική προσέγγιση του θέματος – Προβολή παρουσίασης: Εισαγωγή και προσέγγιση των εννοιών: δασικό οικοσύστημα, βιοτικοί-αβιοτικοί παράγοντες, λειτουργίες δασικού οικοσυστήματος, ροή ύλης, μεταφορά ενέργειας, τροφικές σχέσεις, αποικοδόμηση, βιοποικιλότητα, οικολογική διαδοχή, παράγοντες διαταραχών, αξίες, αειφορική διαχείριση.
19:00
Τακτοποίηση στον ξενώνα του ΚΠΕ (λόφος προφήτη Ηλία)
2η ΗΜΕΡΑ (Παρασκευή)
08:30 – 09:00
‘Αφιξη και πρωινό στο ΚΠΕ
09:00 – 09:30
Χωρισμός σε ομάδες. Ενημέρωση για τις δραστηριότητες των ομάδων στο πεδίο, παρουσίαση όλων των οργάνων που θα χρησιμοποιηθούν κι εξάσκηση των μαθητών στους τρόπους χρήσης τους. Συζήτηση – προτάσεις σχετικά με την προσέγγιση ενός φυσικού χώρου και τη συμπεριφορά των μελών της ομάδας.
09:30 – 13:30
Εργασία πεδίου
Α. Προσέγγιση τμήματος του παραλίμνιου δάσους (09:30-11:00)
Παρατήρηση, συλλογή στοιχείων, καταγραφή, συζήτηση συνιστούν την εργασία πεδίου. Αναλυτικότερα: προσανατολισμός με χρήση πυξίδας, παρατήρηση της φυτικής διαβάθμισης της περιοχής, προσέγγιση των φυτικών ειδών, του τύπου ορόφωσης, καταγραφή και συσχέτιση με τις κλιματικές συνθήκες της περιοχής. Δραστηριότητα ανίχνευσης ζωικών ειδών, καταγραφή, δειγματοληψία ειδών εδαφοπανίδας. Μετρήσεις (υψόμετρο, θερμοκρασία, pH εδάφους). Καταγραφή των ανθρώπινων διαχειριστικών πρακτικών. Συνειδητοποίηση της αξίας των παρόχθιων δασών και της αναγκαιότητας της προστασίας και της αειφορικής διαχείρισής τους.
Β. Ανάβαση σε φυσικό δάσος οξιάς (11:00 – 11:30)
Γ. Προσέγγιση φυσικού δάσους οξιάς στο Βίτσι (11:30 – 13:30)
Η εργασία πεδίου κι εδώ στηρίζεται στην παρατήρηση, στη συλλογή στοιχείων, στην καταγραφή δεδομένων και στη διατύπωση υποθέσεων. Η προσέγγιση των βιοτικών και αβιοτικών στοιχείων (νερό, έδαφος, κλίμα κ.λπ.) και αυτού του οικοσυστήματος και η σύγκρισή του με το παρόχθιο δάσος αποτελούν τη βασική επιδίωξη των δραστηριοτήτων που πραγματοποιούνται στο χώρο αυτό. Οι παρατηρήσεις και τα δεδομένα καταγράφονται σε κατάλληλα διαμορφωμένα φύλλα εργασίας. Η ομάδα ερευνά και εντοπίζει τις ανθρωπογενείς επεμβάσεις, όπως οδικά δίκτυα, οικισμούς, υλοτομική δραστηριότητα, τουριστικές εγκαταστάσεις, κ.λπ. και συνειδητοποιεί την αλληλεπίδραση και αλληλεξάρτηση του φυσικού περιβάλλοντος με την οικονομία και την ανάπτυξη.
14:00 – 16:30
Γεύμα
16:30 – 20:00
Επιστροφή στο ΚΠΕ – Εργασία σε ομάδες στα εργαστήρια χημείας και βιολογίας.
Αναλυτικότερα: α) ανάδειξη της λειτουργίας των στομάτων των φύλλων – δημιουργία παρασκευασμάτων – παρατήρηση στα μικροσκόπια, β)παρατήρηση εδαφικών οργανισμών στα στερεοσκόπια και ανάδειξη του ρόλου τους, γ)μετρήσεις – αναλύσεις των δειγμάτων εδάφους από τα δυο δασικά οικοσυστήματα.
Επεξεργασία – συσχέτιση των δεδομένων από την εργασία στο πεδίο και των αποτελεσμάτων των εργαστηρίων.
3η ΗΜΕΡΑ (Σάββατο)
08:30 – 09:00
Άφιξη και πρωινό στο ΚΠΕ
09:00 – 13:00
Στάδιο έκφρασης των μαθητών
α) Έκφραση των γνώσεων, των εντυπώσεων και των συναισθημάτων των μαθητών σύμφωνα με ένα προσχεδιασμένο σύνολο δραστηριοτήτων που ωθεί τους μαθητές να εκφραστούν γλωσσικά, κινητικά, εικαστικά δημιουργώντας ένα σκηνικό και μια ιστορία σχετικά με τους φυσικούς χώρους (δάσος οξιάς, παραλίμνιο δάσος) που επισκέφθηκαν. Στην ιστορία εμπλέκονται άνθρωποι και στοιχεία της φύσης, αναδεικνύεται ο τρόπος ζωής των ανθρώπων και η σχέση τους με το περιβάλλον του σκηνικού, αναδύονται περιβαλλοντικά προβλήματα που αναλύονται και προτείνονται λύσεις μέσα από την ανάληψη ρόλων από τους μαθητές κατά τη δραματοποίηση της ιστορίας.
β) Συμμετοχή σε μεμονωμένες δραστηριότητες έκφρασης όπως θεατρικό παιχνίδι, δημιουργία ενημερωτικού φυλλαδίου, αφίσας, λογοτεχνικών κειμένων ή εικαστικές δημιουργίες.
13:00 – 13:30
Αξιολόγηση του προγράμματος
Με ειδικά διαμορφωμένα ερωτηματολόγια, στα οποία καταγράφονται οι παρατηρήσεις των μαθητών και των συνοδών εκπαιδευτικών, πραγματοποιείται η αξιολόγηση του προγράμματος.