11.000 είδη κινδυνεύουν με εξαφάνιση.

Ο άνθρωπος βασικός υπαίτιος για τη μαζική τους εξόντωση.

Σε έναν πλανήτη που άντεξε πέντε περιόδους αφανισμού χλωρίδας και πανίδας, το "έκτο κύμα" είναι για τους επιστήμονες ισχυρότερο από κάθε προηγούμενο.

Πέντε φορές μέχρι σήμερα πολέμησε η φύση με τη ζωή στον πλανήτη Γη. Η αντίστροφη μέτρηση για την έκτη, άρχισε ήδη. Στη θέση της φύσης, ο άνθρωπος. Αυτός ο "πόλεμος" δε θα μπορούσε να είναι πιο επικίνδυνος.

Ο Homo sapiens εξελίχθηκε στην καταστροφικότερη μορφή ζωής. Σε έναν πλανήτη που άντεξε πέντε περιόδους αφανισμού των ειδών, είναι ο υπαίτιος για τη μαζική εξόντωση εκατοντάδων άλλων σήμερα. Αυτό το "έκτο κύμα" για τους επιστήμονες, είναι ισχυρότερο από κάθε προηγούμενο. Το μετρούν χίλιες, ως και δέκα χιλιάδες φορές πιο λυσσαλέο από κάθε προηγούμενο - άλλοτε πρωταγωνιστής ήταν ξεκάθαρα και μόνο η φύση, που με τις δυνάμεις της οδηγούσε στις περιβαλλοντικές μεταβολές και στην απώλεια των ειδών, ζώων και φυτών.

Η τελευταία έκθεση των Ηνωμένων Εθνών για το περιβάλλον επισημαίνει αυτό ακριβώς το πρόβλημα, χαρακτηρίζοντάς το ως ένα από τα πλέον επείγοντα για την ανθρωπότητα. Κατονομάζει 11.046 είδη της χλωρίδας και της πανίδας για τα οποία ο κίνδυνος να εκλείψουν είναι εξαιρετικά υψηλός. Ανάμεσά τους 1.130 είδη θηλαστικών, δηλαδή το 24% του συνολικού αριθμού αυτής της κατηγορίας και 1.183 είδη πουλιών ή το 12% του συνόλου.

Μία είναι η αιτία που οδηγεί σε αυτήν τη δραματική απώλεια της βιοποικιλίας, όπως επισημαίνεται στην έκθεση του ΟΗΕ και της αρμόδιας υπηρεσίας του για το περιβάλλον, UNEP: Οι δραστηριότητες του ανθρώπου, είτε καταλήγουν στην καταστροφή των φυσικών κατοικιών των ειδών, του φυσικού περιβάλλοντός τους, είτε στην εισαγωγή "ξένων" ειδών προς το περιβάλλον. Ο μαύρος αρουραίος, για παράδειγμα, που από το 1800 κρύβεται στα πλοία που οργώνουν τις θάλασσες θεωρείται υπεύθυνος για τη μεγαλύτερη σφαγή πουλιών, κυρίως σε νησιά που δεν έχουν κατοικηθεί. Στην ίδια έκθεση οι επιστήμονες απαριθμούν 5.611 είδη φυτών που είναι γνωστό ότι βρίσκονται στα πρόθυρα της εξαφάνισης, τονίζουν ωστόσο ότι ο πραγματικός αριθμός τους μπορεί να είναι μεγαλύτερος δεδομένου ότι μόνον το 4% των ήδη καταγεγραμμένων έχουν εκτιμηθεί.

Η έκθεση καλύπτει σχεδόν κάθε τομέα περιβαλλοντικής υποβάθμισης και αλλοίωσης, από την καταστροφή των δασών και τις αλλαγές στο κλίμα ως τη ρύπανση του νερού. Στόχος της, να θέσει το πλαίσιο της διεθνούς διάσκεψης για τη διατήρηση της ανάπτυξης, η οποία αναμένεται να πραγματοποιηθεί φέτος το καλοκαίρι στο Γιοχάνεσμπουργκ της Νότιας Αφρικής. Οι επιστήμονες που συμμετείχαν στη σύνταξή της πήγαν 30 χρόνια πίσω, στη διάσκεψη της Στοκχόλμης για να εκτιμήσουν την πιθανή εικόνα της επόμενης 30ετίας, μιας περιόδου που για πολλούς ειδικούς κρίνεται καθοριστική για τη ζωή στη Γη. Ή θα αναγνωρίσουμε τελικά τα προβλήματα και θα κάνουμε κάτι γι' αυτά, ή θα παραμείνουμε απλοί θεατές, ανέτοιμοι για όσα ακολουθήσουν, υποστηρίζει ο Τζεφ ΜακΝίλι, από τους κορυφαίους επιστήμονες της Διεθνούς Ένωσης για την Προστασία της Φύσης στη Γενεύη. "Θα μπορούσε να καταστεί η χρυσή εποχή για την προστασία της φύσης ή η εποχή της καταστροφής. Αν υποθέσουμε το δεύτερο, τότε θα χάσουμε πολλά από τα μεγάλα θηλαστικά και τα πουλιά και η ζωή γενικά θα γίνει περισσότερο ομοιογενής, χωρίς μεγάλη δυνατότητα προσαρμογής σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον".

Οι επιστήμονες έχουν αναγνωρίσει και ονομάσει περίπου 1,5 εκατομμύριο είδη, πιστεύουν ωστόσο ότι ο κατάλογος αυτός πρέπει να διευρυνθεί ώστε να μην απέχει πολύ από την πραγματικότητα, περιλαμβάνοντας και άλλες μορφές ζωής που υπολογίζονται στα 5 με 15 εκατομμύρια. Ίσως όμως αυτό να μη γίνει ποτέ. Η ερευνητική κοινότητα που μελετά σε όλες τις γωνιές του πλανήτη τη φύση και τα πλάσματά της πιστεύει πως πολλά είδη, ζώα και μικροοργανισμοί θα χαθούν πριν καν ενταχθούν στους χάρτες μας καθιστώντας έτσι αδύνατη ακόμη και την αποτίμηση της καταστροφής.

Εφημερίδα "ΤΑ ΝΕΑ" - THE INDEPENDENT
25 Μαρτίου 2002 - Προσαρμογή από το ΚΠΕ Καστοριάς
Cuora trifasciata: www.redlist.org/info/ captions.html
Pygathrix nemaeus: www1.gazeta.pl/nauka/ 1,34148,1101188.html
Grus leucogeranus: nature.ok.ru/htm_foto/ birds/2_57.htm
Pithecophaga jefferyi: mail.cary26.k12.il.us/schools/ mw/mcguire/Eagle.htm
Aloe pilansii: www.biodiversityhotspots.org/ xp/Hotspots/karoo/
Helix ceratina: www.redlist.org/info/ captions.html
Pristis pectinata: www.nmfs.noaa.gov/.../species/ fish/Smalltooth_sawfish.html
Leontopithecus caissara: www.thewildones.org/ Animals/bflt.html