Περπατώντας στο ταβάνι

Gekko gecko

Ο εμπνευστής του γνωστού σε όλους μας βέλκρο (ή αλλιώς χριτς-χρατς), που κοσμεί σήμερα τσάντες, παπούτσια, ταπετσαρίες κ.ά. αντικαθιστώντας τα κορδόνια, τις αγκράφες και τα φερμουάρ, είχε την ιδέα για την κατασκευή του ύστερα από μια βόλτα στην εξοχή, όταν στο παντελόνι του κόλλησαν αμέτρητες "ψιψίνες", τα κολλητικά αυτά φυτά που έχουν την ιδιότητα να "καρφώνονται" στα ρούχα. Τώρα ένας άλλος ερευνητής εμπνεύστηκε ένα νέο είδος κολλητικής επιφάνειας, παρατηρώντας τις τεράστιες ικανότητες πρόσφυσης ενός είδους σαύρας που ακούει στο όνομα γκέκο.

Ο βρετανός φυσικός Άντριου Γκάιμ, από το Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον στις αναρριχητικές ικανότητες της σαύρας γκέκο, οι οποίες οφείλονται στην κατασκευή της πατούσας της. Η κάτω επιφάνεια των δακτύλων της σαύρας αποτελείται από ένα εκατομμύριο τριχίδια. Και το άκρο καθενός εκ των τριχιδίων αποτελείται από χιλιάδες μικροσκοπικές απολήξεις μήκους 2 μm και διαμέτρου
0,2 μm. Το ελάχιστο μέγεθος των τριχιδίων προσκολλάται στα μόρια των διαφόρων επιφανειών με τη βοήθεια της δύμαμης Βαν ντερ Βάαλ. Πρόκειται για μια μικρή δύναμη έλξης που οφείλεται στο γεγονός ότι τα ηλεκτρικώς ουδέτερα μόρια μπορούν να αποκτήσουν παροδικά έναν θετικό και έναν αρνητικό πόλο αν τα ηλεκτρόνιά τους διασπαρούν ακανόνιστα. Τότε τα μόρια έλκονται σαν μαγνήτες. Η ελάχιστη δύναμη έλξης που δημιουργείται σε κάθε μικροαπόληξη των τριχιδίων στα πόδια της σαύρας, πολλαπλασιαζόμενη επί εκατομμύρια φορές, δίνει τη δυνατότητα στο ζωάκι να αναρριχάται σε τοίχους και να περπατά ανενόχλητο στο ταβάνι.

Για μα μιμηθεί την κολλητική δυνατότητα της σαύρας, ο Άντριου Γκάιμ έριξε πλαστικό υλικό σε ένα καλούπι χαραγμένο με τη μέθοδο της λιθογραφίας. Το αποτέλεσμα ήταν μια επιφάνεια κάθε τετραγωνικό εκατοστό της οποίας μπορεί να σηκώσει βάρος ενός κιλού! Ο ερευνητής βεβαιώνει πως η ικανότητα αυτή σημαίνει ότι αρκεί να επενδύσει ένας άνθρωπος τις παλάμες του με το υλικό αυτό για να σηκώσει με αυτές ολόκληρο το βάρος του σώματός του! Το μόνο πρόβλημα είναι ότι τα τεχνητά τριχίδια μπερδεύονται και κολλούν μεταξύ τους, μειώνοντας έτσι την ελκτική τους ικανότητα. Το επόμενο στάδιο της έρευνας προβλέπει λοιπόν την αντικατάσταση του πλαστικού από κερατίνη, τη χρήση δηλαδή του ίδιου ακριβώς υλικού που βρίσκουμε στα ποδαράκια της σαύρας. Ίδωμεν.

Εφημερίδα "ΤΟ ΒΗΜΑ"
Επιμέλεια: Χρίστίνα Ψυχάρη
3 Αυγούστου 2003
Gekko gecko:
www.calacademy.org/research/herpetology/ myanmar/Gekko.html