Ακόμη και τα πιο ανυποψίαστα μάτια καταλαβαίνουν πως τα χνάρια στο έδαφος, σε μέγεθος μέτριας παλάμης, ανήκουν σε ένα πλάσμα άγριο, μη εξημερωμένο. Εδώ στη σιωπή, στον καθαρό ψυχρό αέρα, υπάρχει κάτι στο σημάδι του ονυχοφόρου τετράποδου ζώου που «μυρίζει» κίνδυνο.

Πριν από δέκα χρόνια, το να εντοπίσει κανείς παρόμοια ίχνη στους χιονισμένους λόφους του Αϊντάχο θα ήταν κάτι αξιοπερίεργο. Τα πυρά των κυνηγών και τα δηλητήρια είχαν εξαφανίσει τους λύκους. Σήμερα όμως, ύστερα από την εφαρμογή ενός προγράμματος επαναφοράς, ο τόπος έχει γεμίσει. Τριάντα πέντε λύκοι μεταφέρθηκαν το 1995 από τον Καναδά. Σήμερα ξεπερνούν τους 400. Σε απόσταση περίπου 40 χιλιομέτρων από την κατοικημένη περιοχή, υπάρχουν τουλάχιστον τρεις αγέλες λύκων. Κι αυτό, για όσους συμμετέχουν στο πρόγραμμα επαναφοράς τους, είναι επιτυχία. Προστατευόμενα ζώα σε ομοσπονδιακό επίπεδο, οι λύκοι του Αϊντάχο έχουν θέσει εκτός συναγωνισμού ακόμη και τα αδέλφια τους στο Γουαϊόμινγκ και τη Μοντάνα, όπου επίσης αποκαταστάθηκαν.

Ανησυχία

Ωστόσο, οι αντίπαλοί τους είναι ανήσυχοι. Οι λύκοι κατασπάραξαν τα ελάφια, ισχυρίζονται, κι έχουν επιτεθεί σε κατοικίδια και βοοειδή. Για τους πλέον αντιδραστικούς, οι λύκοι είναι τα "πιράνχας της γης" και πρέπει να εξολοθρευτούν. Και ο λόγος δίνεται στον "δικαστή", αφού, ύστερα από την έντονη πίεση του κόσμου, οι ομοσπονδιακές και πολιτειακές αρχές πρέπει τώρα να αποφασίσουν τι θα γίνει με τους λύκους...

H Σούζαν Στόουν παραδέχεται ότι είναι φανατική με τους λύκους. Έχει προσφέρει τις υπηρεσίες της στο πρόγραμμα επαναφοράς τους και σήμερα διευθύνει την εκπαιδευτικού χαρακτήρα οργάνωση Υπερασπιστές της Άγριας Ζωής, η οποία παράλληλα συγκεντρώνει χρήματα για τις αποζημιώσεις κτηνοτρόφων που έχουν δεχθεί επιθέσεις. "Δεν ξέρω γιατί, αλλά πάντα με συνέπαιρναν οι λύκοι. Μου φαινόταν σαν να είχαν υποβαθμιστεί σε μια υποκατηγορία. Μεγάλωσα ακούγοντας ιστορίες για το πόσο κακοί ήταν. Για μένα, οι λύκοι είναι το πιο αποτελεσματικό μέσο διατήρησης του γηγενούς οικοσυστήματος". Βοηθώντας στον "φυσικό έλεγχο" των πληθυσμών των ελαφιών, υποστηρίζει, σώζουν συγκεκριμένα είδη χλωρίδας, από τα οποία τρέφονται τα συμπαθή τετράποδα. H Στόουν δεν αμφισβητεί την αρπακτική φύση του λύκου, το γεγονός ότι σκοτώνει ζώα, αμφισβητεί όμως τη συχνότητα των επιθέσεων που του αποδίδουν. Και πιστεύει ότι με τη χρήση σωστών μεθόδων, όπως τα σκυλιά-φύλακες ή οι μεταλλικοί φράκτες, οι κτηνοτρόφοι μπορούν να κοιμούνται ήσυχοι, δεν χρειάζεται να απαιτούν θανάτωση των λύκων.

Ο Ρον Γκίλετ είναι το ίδιο φανατικός. Ανήκει όμως στην άλλη πλευρά: θέλει να δει και τον τελευταίο λύκο του Αϊντάχο ψόφιο το συντομότερο δυνατό. "Δεν υπάρχει λόγος να βρίσκονται εδώ. Δεν τους θέλουμε. Είναι το πιο άγριο, το πιο μοχθηρό αρπακτικό της Βόρειας Αμερικής", υποστηρίζει. "Οι άλλοι θα σου πουν πως σκοτώνουν για να τραφούν, όμως αυτά είναι ανοησίες. Σκοτώνουν από χόμπι". Ο ίδιος ισχυρίζεται ότι οι λύκοι που μεταφέρθηκαν από τον Καναδά διαφέρουν από εκείνους που κάποτε φιλοξενούσε η περιοχή και ότι οι συγκεκριμένοι μπορεί να επιτεθούν και στους ανθρώπους. Προσθέτει ότι η οργάνωση της οποίας ηγείται, η Συμμαχία Κατά των Λύκων, έχει στην κατοχή της στοιχεία που προκύπτουν από εξετάσεις DNA και επιβεβαιώνουν τους ισχυρισμούς του.

Οι επιθέσεις του ανθρώπου κατά των λύκων είναι ένα άλλο κεφάλαιο. Δεν περιορίζονται στις σφαίρες, τις παγίδες ή τις δηλητηριάσεις. H ίδια η γλώσσα μας, οι θρύλοι, οι παροιμίες, ακόμη και τα παραμύθια βρίθουν από αναφορές στον "κακό" λύκο, από παρομοιώσεις και μεταφορές που τον μετατρέπουν στον πιο αιμοσταγή από τους εφιάλτες. "Έγινε το σύμβολο της φύσης που αντιτίθεται στην πρόοδο, την ασφάλεια", επισημαίνει ο Ρίτσαρντ Μάνινγκ, συγγραφέας του βιβλίου "H κατάληψη του πολιτισμού από τη γεωργία".

Δεν θα φύγει εύκολα

Προς το παρόν, τουλάχιστον, φαίνεται πως ο λύκος δεν θα φύγει εύκολα. H οργάνωση του Γκίλετ απειλεί με δικαστικό αγώνα και ανυπακοή, αν η ομοσπονδιακή και η πολιτειακή αρχή δεν ταχθούν με το μέρος της. Την ίδια ώρα όμως, οι υποστηρικτές του λύκου συγκεντρώνουν δυνάμεις και αποδείξεις, που, όπως ισχυρίζονται, δείχνουν την αξία του ζώου και της παρουσίας του στο οικοσύστημα του Αϊντάχο. Ίσως τελικά, αυτή τη φορά, ο λύκος να μην τα εγκαταλείψει χωρίς να δώσει μάχη. Τα ίχνη στο έδαφος ήταν βαθιά.

Εφημερίδα "ΤΑ ΝΕΑ" - THE INDEPENDENT
του Andrew Buncombe
20 Μαρτίου 2004