Δημοτικό Σχολείο Ποντοκώμης Ν. Κοζάνης
Περιγραφή του Προγράμματος:
" Λίμνες Πετρών και Βεγορίτιδα Στολίδια του Τόπου μας
"
Διάρκεια Προγράμματος: 2005 - 2006
 |
Ολοκληρώνοντας τις δράσεις της η περιβαλλοντική ομάδα του σχολείου δημιούργησε ένα DVD κι ένα έντυπο. |
Περιεχόμενα του εντύπου: |
 |
- Μέτρα για τη σωτηρία της Βεγορίτιδας
- Σχεδιασμός διαθεματικής προσέγγισης
- Δραστηριότητες μέσα στην τάξη
- Μετακίνηση στο πεδίο μελέτης
- Ερωτηματολόγια - Συνεντεύξεις
- Το ποίημα της Ε΄ τάξης - Οι εντυπώσεις των μαθητών
- Οι δραστηριότητές μας - Χρονικό - Θεατρικό: «Η λίμνη μας μιλάει!»
- Βιβλιογραφία
 |
Επιλογές - Αποσπάσματα |
Εισαγωγή
Στο Δημοτικό Σχολείο, λοιπόν, μέσα από τα προγράμματα της Π.Ε. καταβάλλεται σκόπιμα και μεθοδευμένα προσπάθεια «να διαμορφωθούν συνειδητοί πολίτες με γνώσεις, ευαισθησίες, φαντασία και επίγνωση των σχέσεων που τους συνδέουν με το φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον, έτοιμους να προτείνουν λύσεις και να μετέχουν στη λήψη και την εκτέλεση αποφάσεων» (UNESCO).
Με αυτές τις σκέψεις και την πεποίθηση ότι "αγαπάμε και πονάμε ό,τι γvωρίζουμε" αποφασίσαμε να υλοποιήσουμε πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στο σχολείο μας, στο οποίο θα συμμετέχουν οι τρεις μεγάλες τάξεις του. Η ιδέα μας βρήκε ενθουσιώδη ανταπόκριση από τους μαθητές κι έτσι ξεκινήσαμε... Υλοποιήσαμε το πρόγραμμα «Λίμνες Πετρών και Βεγορίτιδα- Στολίδια του τόπου μας» με κέφι και ενθουσιασμό, κάτι που γέννησε ο παλμός και το αμείωτο ενδιαφέρον των παιδιών σε όλη τη διάρκεια της χρονιάς. Οι δάσκαλοι που συμμετείχαμε, στο τέλος του και κάνοντας τον απολογισμό του, διαπιστώνουμε ότι οι σκοποί και οι στόχοι που αρχικά είχαμε θέσει, έχουν επιτευχθεί σε βαθμό πάνω του ικανοποιητικού. Αυτό αποτελεί για μας αμορμή και κίνητρο για να συνεχίσουμε...
Σχεδιασμός Διαθεματικής Προσέγγισης
Προσεγγίσαμε διαθεματικά το αντικείμενό μας (λίμνες) και με συντομία παραθέτουμε πώς αξιοποιήσαμε το κάθε μάθημα προς αυτό το σκοπό. Φυσικά κάθε τάξη ασχολήθηκε χωριστά, μέσα στα πλαίσια του ωρολογίου προγράμματος και ανάλογα με την ύλη που ενδείκνυται για την ηλικία και τις δυνατότητές τους.
ΓΛΩΣΣΑ: Κείμενα - Ποιήματα - Μύθοι - Θρύλοι - Παραδόσεις - Λεξιλόγιο
ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ: Έκταση, σχήμα, περίμετρος, εμβαδό, βάθoς των λιμνών, όγκος κ.λ.π.
ΓΕΩΓΡΑΦIA: Λίμνες- Μορφολογία εδάφους, κλιματολογικές συνθήκες, καιρός, υγρασία, ξηρασία, έδαφος, υπέδαφος, άρδευση, ύδρευση, καλλιέργειες, προιόντα. Η σημασία των λιμνών στην οικονομική, κοινωνική και πολιτισμική ζωή των κατοίκων
ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ: Πανίδα, χλωρίδα, υγρoβιότoπoς, ο κύκλος του νερού, η σημασία στη ζωή των κατοίκων
ΦYΣIKH: Πυκνότητα νερού, εξάτμιση, πάγος, ομίχλη, υδρατμοί, θερμοκρασίες κ.λ.π.
ΙΣΤΟΡΙΑ: Ιστορικά γεγονότα που συνδέονται με τις λίμνες και τη γύρω περιοχή (Τοπική Ιστορία)
ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ: Εκκλησίες, αγιασμός των υδάτων, θρησκευτικές εορτές και εκδηλώσεις
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ: Ρόλος Νομαρχιακής και Δημοτικής Αυτοδιοίκησης, Προστασία - Προτάσεις των κατοίκων της περιοχής, Φορέων, Οργανώσεων, Συλλόγων κ.λ.π.
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ: Εικαστικές αναπαραστάσεις, κατασκευές, ζωγραφική, κολάζ, έργα τέχνης με θέμα τις λίμνες
ΜΟΥΣΙΚΗ: Έντεχνα και Δημοτικά τραγούδια. Καταγραφή τραγουδιών που έχουν ως θέμα το νερό ή τη λίμνη. Καταγραφή συνθετών που έχουν στη δισκογραφία τους τίτλους έργων τους με θέμα το νερό Συνθέσεις από τα παιδιά. Μελοποίηση στίχων των παιδιών από μουσικό
ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ: Αθλητικές εγκαταστάσεις. Παιχνίδια με το νερό. Αθλήματα στη λίμνη
Γνωριμία με τις Λίμνες Πετρών και Βεγορίτιδα
Συνολική επιφάνεια της περιοχής: 12077 εκτάρια
Κοινοτικό καθεστώς προστασίας:
SPA μ Κωδικός NATURA 2000: GR1340004
PSCI μ Κωδικός ΝΑTURA 2000: GR1340004
Εθνικό καθεστώς προστασίας:
Έχει εκπονηθεί Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη και το Σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος βρίσκεται υπό επεξεργασία.
 |
 |
Λίμνη Πετρών |
Λίμνη Βεγορίτιδα |
Περιγραφή της περιοχής:
Δύο λίμνες γλυκού νερού ανάμεσα σε γυμνά βoυνά. Οι κύριες ανθρώπινες δραστηριότητες είναι η γεωργία, η κτηνοτροφία, η αλιεία και το κυνήγι. Υπάρχουν αραιοί οικισμοί. Η λίμνη Βεγορίτιδα επηρεάζεται όλο και περισσότερο από τη βιoμηxανική ρύπανση και τα λύματα των κοντινών πόλεων.
Τα τελευταία χρόνια έχει επιβαρυνθεί ιδιαίτερα ο φυσικός πλούτος της περιοχής από τα λύματα διαφόρων βιoμηxανικών μονάδων. Οι λίμνες δέχονται απόβλητα και λύματα είτε άμεσα είτε έμμεσα μέσω της ποιοτικής υπoβάθμισης του υδροφόρου ορίζοντα.
Η σημαντική μείωση των βρoxoπτώσεων τις τελευταίες τρεις δεκαετίες έχει επίσης σαν αποτέλεσμα τη μείωση του ύψους της βρoxής και την αντίστοιχη μείωση του συνόλου εισροών νερού από κατακρημνίσματα στην περιοχή του Αμυνταίου.
Η κυριότερη πηγή ατμοσφαιρικής ρύπανσης προέρχεται από τον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής και το εργοστάσιο ΑΗΣ Αμυνταίου (αέρια απόβλητα). Η μεταφερόμενη εναέρια ρύπανση από την κοιλάδα της Πτολεμαϊδας επιβαρύνει ακόμα περισσότερο την ατμόσφαιρα. Η κύρια αιτία υπoβάθμισης της ατμόσφαιρας είναι η ιπτάμενη τέφρα, που επιβαρύνει την ατμόσφαιρα με ραδιενέργεια και τοξικά ιχνοστοιχεία. Μία ακόμη σημαντική πηγή αέριας ρύπανσης είναι η εξορυκτική δραστηριότητα και η μεταφορά λιγνίτη από τα ορυχεία. Τέλος, σημαντικό ρόλο στη μόλυνση του περιβάλλοντος παίζουν οι κεντρικές θερμάνσεις.
Υδρολογικά στοιχεία
Οι λίμνες Βεγορίτιδα και Πετρών αποτελούν τμήμα ενός ευρύτερου συμπλέγματος τεσσάρων λιμνών, μαζί με τις λίμνες Ζάζαρη και Χειμαδίτιδα, οι οποίες συνδέονται υδρολογικά μεταξύ τους. Το σύμπλεγμα αυτό θεωρείται υπόλειμμα της παλαιάς μεγάλης λίμνης της Εορδαίας, που σύμφωνα με παλαιότερες αναφορές, έφτανε σε έκταση περίπου τα 1000τ.χμ. και βάθoς τα 250μ. Η κοιλάδα της Εορδαίας προήλθε από την αποστράγγιση των νερών της παλαιάς λίμνης και τα υπολείμματά της αποτελούν σήμερα οι τέσσερις λίμνες, με συνολική επιφάνεια περίπου 95τ.χμ., από τα οποία η Βεγορίτιδα κατελάμβανε τα 70 περίπου.
Οι λίμνες σε σειρά υψομετρικής διαφοράς είναι: Ζάζαρη - Χειμαδίτιδα Πετρών - Βεγορίτιδα. Η Ζάζαρη υπερχειλίζει στη Χειμαδίτιδα μέσω τάφρου, η οποία κατασκευάστηκε τη δεκαετία του '60. Τα υπερχειλίζοντα ύδατα οδηγούνται μέσω απαγωγού τάφρου μήκους περίπου 8χμ. στο ρέμα του Αμύντα και τελικά καταλήγουν στη λίμνη Πετρών. Στην τάφρο αυτή καταλήγουν και τα αντλούμενα υπόγεια νερά από το λιγνιτωρυχείο Αναργύρων. Η διώρυγα και η σήραγγα Πετρών - Βεγορίτιδας κατασκευάστηκε το 1962/63 και παροχετεύει τα πλεονάζοντα νερά των τριών λιμνών στη Βεγορίτιδα μέσω θυροφράγματος. Κατά το πρώτο έτος λειτουργίας έπεσε πολύ η στάθμη της λίμνης Πετρών κι από τότε τροφοδοτεί τη Βεγορίτιδα μόνο κατά την περίοδο Δεκεμβρίoυ - Mαΐoυ κι εφόσον υπάρχει πλεόνασμα. Το 1955 είχε κατασκευαστεί από τη ΔΕΗ σήραγγα για τη μεταφορά νερού από τη Βεγορίτιδα προς τον Άγρα - για τη λειτουργία του εκεί Υ/Η σταθμού- με αποτέλεσμα την πτώση της στάθμης της. Η πτώση συνεχίστηκε λόγω της λήψης νερών για την ψύξη των σταθμών παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος από λιγνίτη.
 |
 |
 |
Προηγούμενο |
|