Μονοήμερο πρόγραμμα: Η Άγρια Ζωή γύρω μας

Το έργο συγχρηματοδοτείται από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση».

Για μαθητές/τριες νηπιακής και πρώτης σχολικής ηλικίας


Επιλογή θέματος

Το πρόγραμμα «Η Άγρια Ζωή γύρω μας» εστιάζει στη βιωματική προσέγγιση της φτερωτής άγριας ζωής της λίμνης και παρόχθιας ζώνης στην πόλη της Καστοριάς. Προκαλεί την έμφυτη περιέργεια των μαθητών να αποκτήσουν μια νέα αντίληψη για το οικείο φυσικό περιβάλλον, το λιμναίο οικοσύστημα. Δίνει έμφαση στην αξία της διατήρησης των φυσικών βιοτόπων των πουλιών, ως απαραίτητης συνθήκης για την παρουσία των πληθυσμών τους. Διευρύνει ταυτόχρονα και ενισχύει τις επιδιώξεις του Κ.Π.Ε. Καστοριάς που αφορούν στην περιβαλλοντική εκπαίδευση στην προσχολική και πρώτη σχολική ηλικία.

Η γενική φιλοσοφία του Νέου Προγράμματος Σπουδών του Διδακτικού – Μαθησιακού Πεδίου «Περιβάλλον και Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη» και οι θεμελιώδεις αρχές, οι στόχοι και οι μεθοδολογικές προσεγγίσεις της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης αποτέλεσαν τους βασικούς άξονες διαμόρφωσης και οργάνωσης των διδακτικών παρεμβάσεων του προγράμματος.

Η προσέγγιση της φτερωτής άγριας ζωής ενός υγρότοπου, τα ενδιαφέροντα και οι δυνατότητες των μικρών μαθητών συνιστούν τον πυρήνα των μαθησιακών εμπειριών που επιδιώκονται στο τετράωρης διάρκειας πρόγραμμα. Στους φυσικούς βιότοπους των πουλιών, παίζοντας και συμμετέχοντας σε ομαδικές δραστηριότητες παρατήρησης και καταγραφής, τα παιδιά πληροφορούνται, οικοδομούν θεμελιώδεις γνώσεις, ευαισθητοποιούνται, εντοπίζουν προβλήματα και διερευνούν τις συνέπειές τους, προτείνουν λύσεις, υιοθετούν συμπεριφορές φροντίδας της άγριας ζωής, κατανοούν την αξία και την ανάγκη δράσεων για τη διατήρησή της.

Διάρκεια προγράμματος

Το πρόγραμμα διαρκεί τέσσερις ώρες, από τις 9:00 έως τις 13:00 και υλοποιείται το φθινόπωρο, την άνοιξη και το καλοκαίρι.

Βασικές έννοιες του προγράμματος

άγρια ζωή, ορνιθοπανίδα, υγρότοπος, απειλές, προστασία

Ροή προγράμματος

Α΄ Φάση (9:00 – 10:00, στην αίθουσα ομαδικής εργασίας του Κ.Π.Ε.)

α) Υποδοχή των μαθητών και των εκπαιδευτικών, γνωριμία και εξοικείωση με τους εκπαιδευτικούς – εμψυχωτές του προγράμματος

β) Δραστηριότητα ανίχνευσης των αντιλήψεων των παιδιών για την άγρια ζωή

Ανακοίνωση του τίτλου του προγράμματος, διερεύνηση και καταγραφή σχετικών γνώσεων και εμπειριών, έκφραση των προσδοκιών των μαθητών από τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα (συμπλήρωση των δύο πρώτων στηλών του πίνακα K.W.L.).

γ) Ψυχοκινητική δραστηριότητα με στόχο την ευχαρίστηση των μαθητών αλλά και τη σύγκριση των μορφολογικών χαρακτηριστικών ανθρώπων και πουλιών (αξιοποίηση τραγουδιού «Χόκι – Πόκι»)

δ) Κατασκευή μοντέλου πουλιού και ανάδειξη της ποικιλίας που εμφανίζουν τα μορφολογικά χαρακτηριστικά των πουλιών – συνεπεξεργασία των εικαστικών δημιουργιών

Διάλειμμα (10:00 – 10:15)

Β΄ Φάση (10:15 – 11:15, στην αίθουσα προβολών του Κ.Π.Ε.)

α) Προβολή φωτογραφιών των πιο κοινών ειδών πουλιών της λίμνης και της παρόχθιας ζώνης, σε διαφορετικές εποχές και σε διαφορετικά ενδιαιτήματα, με στόχο τον εντοπισμό διακριτών χαρακτηριστικών τους. Ανακοίνωση «αινιγμάτων» & αναζήτηση της φωτογραφίας του αντίστοιχου πουλιού.

β) Σύνθεση παζλ με στόχο να εντυπωθούν εντονότερα στη μνήμη των παιδιών οι μορφές των πουλιών

γ) «Γράμμα από τα πουλιά»… έναυσμα για την μετάβαση στην παρόχθια περιοχή – Χωρισμός σε ομάδες

Γ΄ Φάση (11:15 – 12:30, εργασία πεδίου)

α) Μετάβαση στην παρόχθια περιοχή έναντι του κτηρίου του Κ.Π.Ε., παρατήρηση πουλιώνσυμπλήρωση φύλλων εργασίας με σύντομες φράσεις, φυσικά υλικά και εικόνες.

β) Συμμετοχή σε ομαδικά παιχνίδια που αφορούν στα ηθολογικά χαρακτηριστικά δύο επιλεγμένων ειδών, των σκουφοβουτηχταριών και των ψαρονιών.

γ) Συνάντηση των ομάδων – Δραστηριότητες ανατροφοδότησης

Δ΄ Φάση – Δραστηριότητες έκφρασης & αξιολόγησης του προγράμματος
(12:30 – 13:00, στην αίθουσα ομαδικής εργασίας του Κ.Π.Ε.)

Ολοκλήρωση του προγράμματος με τη συμπλήρωση της τρίτης στήλης του πίνακα K.W.L. Ανάγνωση όσων είχαν σημειωθεί κατά την έναρξη του προγράμματος, σχολιασμός, επιβεβαίωση ή αναίρεση με την έκφραση των εντυπώσεων, των παρατηρήσεων και των σκέψεων των παιδιών. Οι συνοδοί εκπαιδευτικοί αξιολογούν το πρόγραμμα καταγράφοντας τις εντυπώσεις τους σε κατάλληλα διαμορφωμένα ερωτηματολόγια.