Μονοήμερο πρόγραμμα: Ενέργεια και Περιβάλλον
Το έργο συγχρηματοδοτείται από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση».
Για μαθητές/τριες Δημοτικού, Γυμνασίου, Λυκείου
Επιλογή θέματος
Στην ευρύτερη περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας λειτουργούν πολλές μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (θερμοηλεκτρικά εργοστάσια ΔΕΗ – Πτολεμαϊδα). Οι αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον από τη λειτουργία αυτών των μονάδων είναι εμφανείς στις περισσότερες περιοχές και δημιουργούν σοβαρότατες ανησυχίες για το οικολογικό μέλλον της περιοχής.
Το παραπάνω πρόγραμμα επιλέχθηκε από το ΚΠΕ, ώστε να συμβάλλει θετικά στη συνειδητοποίηση του προβλήματος, την ευαισθητοποίηση των μαθητών και της κοινωνίας, αλλά και να προτείνει πιθανές λύσεις προβάλλοντας τη χρήση ήπιων μορφών ενέργειας.
Διάρκεια προγράμματος
Θεωρητικό μέρος: 1ώρα και 30 λεπτά
Πρακτικό μέρος: 2ώρες και 30 λεπτά
Έκφραση – Αξιολόγηση: 1 ώρα
Σύνολο: 5 ώρες
Βασικές έννοιες του προγράμματος
Ενέργεια, ροή ενέργειας, έργο, μορφές ενέργειας, ισχύς, νόμοι ενέργειας, διατήρηση – μετατροπή – υποβάθμιση ενέργειας, πηγές ενέργειας (ανανεώσιμες – μη ανανεώσιμες), ηλιακή ενέργεια, αιολική ενέργεια, γεωθερμική ενέργεια, υδροηλεκτρική ενέργεια, ενέργεια βιομάζας, βιομηχανική επανάσταση, οικολογική κρίση, φαινόμενο θερμοκηπίου, όξινη βροχή, ραδιενεργή ρύπανση, εξοικονόμηση ενέργειας, φωτοβολταϊκά συστήματα, βιοκλιματική αρχιτεκτονική, νέες τεχνολογίες, βιώσιμη (αειφορική) ανάπτυξη, προστασία περιβάλλοντος.
Ροή προγράμματος
Στάδιο 1: Υποδοχή – Ενημέρωση μαθητών
“Ο ρόλος και οι δραστηριότητες του ΚΠΕ Καστοριάς”
Στάδιο 2: Θεωρητικό μέρος
Αρχικά γίνεται παρουσίαση – συζήτηση πάνω σε επιλεγμένα θέματα περιβαλλοντικών προβλημάτων (ρύπανση ατμόσφαιρας, πετρελαιοκηλίδες, ανανεώσιμες και μη πηγές ενέργειας κλπ.), η οποία θέτει τους μαθητές προβληματισμούς σχετικά με τη χρήση ορυκτών καυσίμων για παραγωγή ενέργειας και την υποβάθμιση του περιβάλλοντος που συνεπάγεται η αλόγιστη χρήση αυτών των ενεργειακών πηγών. Ταυτόχρονα γίνεται αντιληπτό ότι ο ήλιος είναι η αστείρευτη πηγή ζωής και ενέργειας και ότι από την ηλιακή δραστηριότητα προκύπτουν όλες οι άλλες μορφές ενέργειας. Αποσαφηνίζονται οι έννοιες: ενέργεια, αποθηκευμένη ενέργεια, μεταβίβαση, μετατροπή ενέργειας, νόμοι ενέργειας. Τονίζεται ιδιαίτερα η οικολογική διάσταση της ενέργειας, με αναφορά στη ροή ενέργειας μέσα στο οικοσύστημα. Γίνεται επίσης εκτενής αναφορά στους τρόπους εξοικονόμησης ενέργειας, στη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, στο βιοκλιματικό σχεδιασμό των κτιρίων και στην εφαρμογή νέων τεχνολογιών, που βασίζονται στη χρήση ήπιων μορφών ενέργειας.
Μέσα από την ιστορική διαδρομή του ανθρώπου πάνω στον πλανήτη τα παιδιά πληροφορούνται για τις ενεργειακές πηγές που χρησιμοποίησε ο άνθρωπος από την εμφάνισή του έως και σήμερα, , στην ανακάλυψη του ηλεκτρισμού, στη χρήση πυρηνικής ενέργειας, καθώς και στη δημιουργία της οικολογικής κρίσης στον πλανήτη αλλά και στα σημαντικότερα περιβαλλοντικά προβλήματα που σήμερα τον απειλούν (ρύπανση της βιόσφαιρας, όξινη βροχή, φαινόμενο θερμοκηπίου).
Στάδιο 3: Πρακτικό μέρος – Εργασία πεδίου
– Εργαστηριακές ασκήσεις
Ενημέρωση για τα φωτοβολταϊκά συστήματα στην αυλή του κτηρίου και στην αίθουσα Ομαδικής Εργασίας. Εκπαιδευτικές δραστηριότητες -παιχνίδια στην αίθουσα Ομαδικής Εργασίας που λειτουργεί και ως εργαστήρι ήπιων μορφών ενέργειας για την τεχνολογία υδρογόνου με την συσκευή κυψέλης καυσίμων κ.ά
– Εργασία πεδίου
Το ομαδικό παιχνίδι «Ο κρυμμένος θησαυρός» εξελίσσεται στο Περιβαλλοντικό Πάρκο του Δήμου Καστοριάς, όπου με παρατήρηση – εξερεύνηση, καταγραφή σε ειδικά φύλλα εργασίας, μετρήσεις και φωτογράφηση, ανακαλύπτουν οι μαθητές τον «Κρυμμένο θησαυρό».
Στάδιο 4: Έκφραση – Αξιολόγηση
Τα παιδιά συμπληρώνουν φύλλα εργασίας με τα οποία ελέγχεται η εμπέδωση των εννοιών που παρουσιάστηκαν. Γίνεται χαρτογράφηση εννοιών όπου, μέσα από την αυτενεργό συμμετοχή των παιδιών σε ομαδική εργασία, επιτυγχάνεται η συνολική έκφραση των γνώσεων που εμπεδώθηκαν και των στάσεων και αξιών που καλλιεργήθηκαν. Τέλος οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί του συμμετέχοντος σχολείου συμπληρώνουν τα φύλλα αξιολόγησης του προγράμματος.