Υγρά δάση φυλλοβόλων

Σε περιοχές με θερμοκρασίες ήπιες (σχετικά ζεστά καλοκαίρια και σχετικά κρύους χειμώνες) και βροχόπτωση υψηλή και ομοιόμορφα, ή σχεδόν ομοιόμορφα, κατανεμημένη κατά τη διάρκεια του έτους (750 -2000 χιλιοστά ετησίως) εξαπλώνονται τα φυλλοβόλα δάση (εικ. 1, 2). Τα φυλλοβόλα δάση των εύκρατων περιοχών (Ευρώπη, Ανατολική Ασία, Βόρεια Αμερική, Αυστραλία) παρουσιάζουν διαφορετικές μορφές ανάλογα με το φυτικό είδος που επικρατεί σε κάθε περίπτωση: οξιά, βελανιδιά, καστανιά κ.ά.

Εικόνα 1. Περιοχές εξάπλωσης των εύκρατων δασών

Φυλλοβόλα δάση συναντάμε και στη χώρα μας, στις βορειότερες περιοχές και στις πλαγιές των ψηλότερων βουνών. Τα δάση αυτά, στην καθ' ύψος ζώνωση της βλάστησης, καταλαμβάνουν τις περιοχές αμέσως κάτω από τα δάση ελάτης. Η παραπάνω ζώνη των φυλλοβόλων δασών είναι ιδιαίτερα εμφανής το χειμώνα στη διάρκεια του οποίου παρουσιάζεται ως μια ξηρή λωρίδα που παρεμβάλλεται ανάμεσα στα έλατα, που εξαπλώνονται συνήθως πάνω από τα 900 μέτρα και στα κωνοφόρα των χαμηλότερων υψομετρικά περιοχών.

Εικόνα 2. Μικτό φυλλοβόλο δάσος της Β. Ευρώπης

Τα φυλλοβόλα δάση παρομοιάζονται με αντλίες θρεπτικών ουσιών καθώς ανασύρουν, μέσα από τις ρίζες τους, τις ουσίες αυτές από τα βαθύτερα στρώματα του εδάφους, ενώ με την αποικοδόμηση των πεσμένων φύλλων τους εμπλουτίζουν και πάλι το έδαφος με θρεπτικά στοιχεία. Χαρακτηριστική για τα δάση αυτά είναι η μεγάλη ποσότητα χούμου, ημιαποικοδομημένης δηλαδή οργανικής ουσίας στο έδαφος, που αυξάνει σημαντικά τη γονιμότητά του. Τα φυλλοβόλα δάση παράγουν κάθε χρόνο μεγάλες ποσότητες ξυλείας ("σκληρής ξυλείας"), φύλλων, λουλουδιών και καρπών που αποτελούν την τροφή πολλών ζώων του δάσους.

Στα ζώα των υγρών φυλλοβόλων δασών περιλαμβάνεται μια μεγάλη ποικιλία θηλαστικών όπως οι σκίουροι, οι αρουραίοι, τα ελάφια, οι αγριόχοιροι, η αλεπού, η νυφίτσα κ.ά., πτηνών (δρυοκολάπτες, νυκτόβια αρπακτικά κ.ά.) και ξυλοφάγων εντόμων όπως κολεόπτερα, υμενόπτερα και μερικά δίπτερα (εικ. 3).

Εικόνα 3. Ζώα των υγρών φυλλοβόλων δασών: αγροιόχοιρος (Sus scrofa) και μαύρος δρυοκολάπτης (Picoides arcticus)

Εικόνα 1: www.blueplanetbiomes.org/deciduous_forest.htm
Εικόνα 2: academic.emporia.edu/aberjame/ ice/lec11/fig11c.htm
Sus scrofa: perso.wanadoo.fr/batraciens/ sus%20scrofa2.jpg
Picoides arcticus: www.birdwatchersdigest.com/.../ black_backed_woodpecker.html