Β.
2. ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ
|
|
Β.
2.1. Τι είναι και γιατί μας ενδιαφέρει
|
|
Β 2.2. Παράγοντες που απειλούν τη βιοποικιλότητα
Β 2.2.2. Κλιματική αλλαγή και το φαινόμενο της ανύψωσης της θερμοκρασίας του πλανήτη (global warming)Σύμφωνα με προβλέψεις ειδικών, στα επόμενα 50-100 χρόνια η θερμοκρασία του πλανήτη μας θα αυξηθεί σημαντικά (φαινόμενο θερμοκηπίου - εικ. 1, 2). Μια θερμοκρασιακή αύξηση της τάξης των 2 βαθμών C θεωρείται πολύ μεγάλη σε σχέση με τις φυσιολογικές διακυμάνσεις της θερμοκρασίας του πλανήτη στο πέρασμα του χρόνου και θα είναι η μεγαλύτερη των τελευταίων 100.000 χρόνων.
Εικόνα 1. Φαινόμενο Θερμοκηπίου
Αύξηση της θερμοκρασίας καθώς και η προβλεπόμενη ανύψωση της στάθμης των επιφανειακών νερών (λόγω τήξης των πάγων) πιθανότατα να προκαλέσουν την εξαφάνιση των ειδών που δε θα προλάβουν να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες και θα μειώσουν σημαντικά την αποδοτικότητα των καλλιεργειών. Από τα παραπάνω γίνεται σαφές ότι η διατήρηση της υπάρχουσας βιοποικιλότητας κρίνεται αναγκαία έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η επιβίωση ειδών ή/και η δημιουργία νέων προσαρμοσμένων στο μελλοντικό κλιματικό καθεστώς, δυνητικά εκμεταλλεύσιμων (π.χ. για καλλιέργεια) από τον άνθρωπο.
Εικόνα 2. Η μαύρη γραμμή αντιστοιχεί στις αλλαγές που καταγράφηκαν στη μέση θερμοκρασία της Γης μεταξύ 1850 και 1990. Η κίτρινη περιοχή αντιστοιχεί στην προβλεπόμενη αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη στα επόμενα χρόνια.Κλιματικές αλλαγές μπορεί να προκαλέσουν τροποποιήσεις στη σύνθεση των βιοκοινοτήτων αφού πιθανές μεταναστεύσεις ειδών και η εξαφάνιση άλλων θα φέρει σε επαφή γεωγραφικά απομακρυσμένους πληθυσμούς του ίδιου ή διαφορετικών ειδών και θα απλουστεύσει, θα μειώσει δηλαδή τη γενετική ποικιλότητα ειδών και τον αριθμό των ειδών σε κάποιες βιοκοινότητες. Οι νέες αυτές ενδοειδικές και διαειδικές σχέσεις που θα αναπτυχθούν μπορεί να επιφέρουν εντάσεις (stress) που θα οδηγήσουν κάποιους πληθυσμούς ή και είδη σε εξαφάνιση.
Ορισμένοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι είναι πιθανό να εισέλθουμε μελλοντικά σε μια εποχή παγετώνων. Με το παραπάνω επιχείρημα σχετίζεται το Ρεύμα του Κόλπου, ένα υδάτινο ρεύμα που φέρνει ζεστό νερό από νότια και δυτικά και ζεσταίνει την Ευρώπη (εικ. 3). Σε περίπτωση υπερθέρμανσης της Γης, μέσα από μια σειρά χημικών φαινομένων, η ροή του ρεύματος θα αλλάξει. Αυτό θα προκαλέσει σημαντική μείωση στη θερμοκρασία της Ευρώπης. Οι χιονοπτώσεις θα αυξηθούν και τα επιφανειακά χιόνια θα ανακλούν μεγάλο μέρος της ηλιακής ακτινοβολίας προς το Διάστημα, μειώνοντας και άλλο τη θερμοκρασία της Γης. Οι αλλαγές αυτές είναι πιθανό να συμβούν με τρομακτική ταχύτητα, μέσα σε μία δεκαετία ή και συντομότερα.
Εικόνα 3. Το Ρεύμα του Κόλπου
Εικόνα 1: www.uwsp.edu/.../animation/atmosphere/ greenhouse_effect.gif -
Προσαρμογή από το ΚΠΕ Καστοριάς
Εικόνα 2: MILLER T. G., "Living in the Environment: Principles,
Connections and Solutions", σελ. 370